Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017

Mάθημα Γραμματικής
Τα μεταβατικά  και τα αμετάβατα ρήματα
Τα ενεργητικά  ρήματα είναι δύο ειδών είναι τα μεταβατικά και τα αμετάβατα ρήματα.
Στην πρόταση. Η μητέρα  ετοιμάζει το τραπέζι.Το ρήμα - ετοιμάζει-φανερώνει πως η ενέργεια που κάνει το υποκείμενο,η μητέρα, πηγαίνει στο τραπέζι.
Το ίδιο συμβαίνει  και στις προτάσεις:
χτυπώ την πόρτα
ο κηπουρός ποτίζει τα λουλούδια.
Η ενέργεια που κάνουν τα υποκείμενα  πηγαίνει σε κάτι,στην πόρτα,στα λουλούδια.
Τα ενεργητικά ρήματα που η ενέργεια τους  πηγαίνει σε κάποιο πρόσωπο ή πράγμα ονομάζονται μεταβατικά.
Το πρόσωπο ή  το πράγμα,στο οποίο πηγαίνει η ενέργεια ονομάζεται  Αντικείμενο.
Τα μεταβατικά ρήματα πάντοτε συνοδεύονται από αντικείμενο.
Όταν λέμε: τα παιδιά τρέχουν,πηδούν,γελούν.
Τα ρήματα,τρέχουν,γελούν,πηδούν,φανερώνουν ενέργεια,είναι ρήματα ενεργητικά,αλλά η ενέργεια δεν πηγαίνει σε κάτι έξω,δηλαδή δεν έχουν αντικείμενο.
Τα ρήματα που η ενέργεια τους δεν πηγαίνει σε πρόσωπο ή σε πράγμα ονομάζονται, αμετάβατα
Τα ρήματα,ως προς τη διάθεση,χωρίζονται σε ενεργητικά,σε μέσα,σε παθητικά και ουδέτερα.
Τα ενεργητικά ρήματα χωρίζονται σε μεταβατικά και σε αμετάβατα ρήματα.
            Οι Φωνές των ρημάτων
Τα ρήματα,όπως και τα άλλα Κλιτά Μέρη του λόγου,σχηματίζουν πολλούς τύπους.
Εδώ έχουμε δύο ομάδες από αυτούς τους τύπους που λέγονται Φωνές.
δένω     έδενα    
δένεις    έδενες      δένομαι   δενόμουν
δέσει     έδεσα       δένεσαι   δέθηκα
θα δέσω                θα δεθώ
έχω δέσει              έχω δεθεί.
Το σύνολο των ρηματικών τύπων που έχουν στο πρώτο ενικό πρόσωπο στην οριστική ενεστώτα την κατάληξη -ω υπάγονται
στην ενεργητική  φωνή και τα ρήματα: δένω,ακούω,γελώ είναι φωνής ενεργητικής
Το σύνολο τώρα των ρηματικών τύπων που έχουν στο πρώτο ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα την κα
τάληξη -μαι ονομάζεται Μέση ή Παθητική φωνή.
Τα ρήματα: δένομαι,ακούγομαι,χτενίζομαι,είναι ρήματα Παθητικής Φωνής ή διάθεσης.
Συνήθως  ακολουθούν την ενεργητική φωνή, ρήματα  με διάθεση ενεργητική και την παθητική φωνή,ρήματα  με διάθεση παθητική.
Παράδειγμα
γράφω,μοιράζω,ντύνω
γράφομαι,μοιράζομαι,ντύνομαι.
Τα ουδέτερα ρήματα άλλοτε ακολουθούν την ενεργητική φωνή και άλλοτε την παθητική φωνή π.χ.πεινώ,διψώ,κοιμάμαι.
Πολλά ρήματα έχουν και τις δύο φωνές: ακούω-ακούγομαι.
Υπάρχουν όμως και ρήματα  που  σχηματίζονται μόνο στη μία φωνή.
Βλέπουμε τα ρήματα: ζω,ξυπνώ,γερνώ,τρέχω- έρχομαι,φαίνομαι,χρειάζομαι.
Τα ρήματα που έχουν μόνο παθητική φωνή,ονομάζονται αποθετικά ρήματα,γιατί παλαιότερα νόμιζαν,ότι αυτά είχαν αποθέσει,είχαν αποβάλει,είχαν χάσει τους τύπους της Μέσης φωνής.
Από αυτά τα αποθετικά ρήματα μερικά είναι:
αισθάνομαι,γίνομαι,δέχομαι,εργάζομαι,εύχομαι,θυμάμαι,μεταχειρίζομαι,φοβάμαι κ.τ.λ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου