Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2012

Επιδιώξεις και ολιγωρίες του πλατωνισμού

Με τις πολιτικές ιδέες του  ο Πλάτωνας  επεδίωκε την πραγματοποίηση της δικαιοσύνης και τονίζει το σημείο,ότι κάθε άτομο λειτουργεί από θέσεως ισχύος  με τα ανάλογα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που του δίνει η θέση του.
Εδώ βρίσκεται λέει ο φιλόσοφος η υπέρτατη δικαιοσύνη αλλά για να πραγματοποιηθεί η δικαιοσύνη ακόμα και στο πλαίσιο μιας κρατικής κοινωνίας δεν αρκεί να είναι δίκαιοι μόνο μερικοί από τους πολίτες.Το κλίμα της δικαιοσύνης πρέπει να πλημμυρίσει ολόκληρη την κοινωνία ή το μεγαλύτερο μέρος της,πράγμα που είναι αδύνατον, γιατί ο  άνθρωπος   αποβλέπει  στο ατομικό του συμφέρον,το οποίο τον καθοδηγεί στις  οικονομικές του και πολιτικές πράξεις.
Ο Πλάτων έδινε μεγάλη σημασία στη δύναμη της ανατροφής και της εκπαιδεύσεως γιατί οραματιζόταν μία  μετεξέλιξη,στις οικονομικές και πολιτικές συνθήκες  κάτω από τις οποίες ζει μία κοινωνία.Η ανατροφή και η εκπαίδευση μπορούν βέβαια να παίξουν κάποιο σημαντικό ρόλο,δεν μπορούν όμως να μεταβάλουν τελείως την φύση και το εγώ του ανθρώπου.
Ο Αθηναίος φιλόσοφος μένει πάντα προσηλωμένος στις ιδέες του τις σχετικές με την πραγμάτωση της ανθρώπινης ευτυχίας όμως δεν εκτιμά την ατομική ελευθερία και πιστεύει ότι μπορεί να ζήσει για πάντα ευτυχισμένη μια πολιτική κοινωνία,όταν τα άτομα πρέπει να υπακούν τυφλά στο κράτος,που ο προορισμός του είναι να ρυθμίζει αποκλειστικά τις σχέσεις των ατόμων και στις παραμικρές  λεπτομέρειες. Δεν εκτίμησε τους σοβαρούς ψυχολογικούς παράγοντες που κάνουν αναγκαία την όποια ατομική ιδιοκτησία σε αντίθεση με τον μαθητή του τον φιλόσοφο Αριστοτέλη.Γιατί η ατομική ιδιοκτησία δεν μπορεί να εξαφανιστεί τελειωτικά επειδή δεν μπορεί να εξαφανιστεί και το εγώ του ανθρώπου.
Ίσως η ατομική ιδιοκτησία παρουσιάσει στην εξέλιξη της κάποια εξασθένιση παράλληλα με την εξασθένιση του εγωϊσμού.
Ίσως κάποτε οι κοινωνίες να γίνουν κάπως ηθικότερες.Οραματιστής καθώς ήταν διέβλεπε τις νεότερες θρησκείες,τον ένα Θεό, που γνώρισε και πίστεψε ο Σωκράτης,ο δάσκαλος του και που καταδικάστηκε γιαυτό σε θάνατο για τα "καινά δαιμόνια",τους καινούριους Θεούς, που εισήγαγε στη διδασκαλία του.
Την  πραγματοποίηση της δικαιοσύνης επεδίωκε  ο φιλόσοφος  μα  θεωρούσε αδύνατη την πραγματοποίηση της εξ αιτίας των ατομικών συμφερόντων.
Οι πλατωνικές  αντιλήψεις για την κατάσταση της κοινωνίας  γεννήθηκαν περισσότερο από αίτια πολιτικά.Περισσότερο από την παρεκτροπή της αθηναϊκής δημοκρατίας προς τον θεσμό της αριστοκρατίας.Ενώ οι σύγχρονες επαναστατικές κοινωνικές  ιδέες και σοσιαλιστικές αντιλήψεις γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν περισσότερο από οικονομικούς λόγους και θεωρούν τις ιδέες τους δημοκρατικότατες. Ο Πλάτων περιφρονεί το λαό και αγνοεί τους δούλους τελείως.Οι σύγχρονοι δημοκράτες επιδιώκουν να ανεβάσουν το επίπεδο των κατώτερων τάξεων.Ο πλατωνικός ιδεαλισμός απέβλεπε στην εξύψωση την ηθική της κοινωνίας και του  κράτους.Ο σύγχρονος  εκδημοκρατισμός επιθυμεί την καλύτερη διανομή του λαϊκού εισοδήματος μεταξύ των πραγματικών συντελεστών της παραγωγής για ευρύτερη και πληρέστερη ικανοποίηση των υλικών αγαθών.
Οι ιδέες του Πλάτωνα θεωρούνται ουτοπιστικές και απραγματοποίητες και έχουν επίδραση μόνο σε αυτούς που αρέσκονται να διαβάζουν 'πολιτικά μυθιστορήματα".
Αν και δεν έχει σωθεί κανένα από αυτά τα μυθιστορήματα της αρχαιότητας μόνο μερικές πληροφορίες από μεταγενέστερους συγγραφείς,οι οποίοι μας λένε ότι αυτά τα "πολιτικά μυθιστορήματα" ασχολούνται με την κοινωνική και οικονομική ζωή και έτσι παρουσιάζουν αμεσότερο ενδιαφέρον για τις σύγχρονες ιδέες της κοινωνίας μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου