Παρασκευή 9 Μαΐου 2014

Συνεχίζουμε  με  την  Δ ο τ ι κ ή  και  την  χρήση  της  μέσα  στην  πρόταση.
Στη  Λατινική  γλώσσα  είναι  πολύ  σπάνιο  να  συναντήσουμε  ουσιαστικά  που  συνάπτονται  με  Δοτική. Αυτά  τα    ο υ σ ι α σ τ ι κ ά    παράγονται  από ρ ή μ α τ α  ή  από ε π ί θ ε τ α  που  συντάσσονται  με  δοτική.
Επίθετα  και  επιρρήματα,που  ως  επί  το  πλείστον,είναι  παράγωγα  από  αυτού  του  είδους  τα  επίθετα  ή  είναι  με  συγγενή  σημασία,συνάπτονται  και  αυτά  με  δ ο τ ι κ ή  και  η  σημασία  τους είναι  αντίστοιχη προς  τα  επίθετα  της  Ελληνικής  γλώσσας  τα  συντασσόμενα  με  δοτική.Τα  επίθετα  αυτά  είναι  όσα  δηλώνουν  φιλία, έχθρα,ωφέλεια, βλάβη,ισότητα, ομοιότητα,προσέγγιση,συμφωνία, ως  και  τα  παρόμοια  με  αυτά ή  και  τα  αντίθετα  τους.
Από  τα  επιφωνήματα  δύο  μόνο  συντάσσονται  με  δοτική, το  vae= ουαί  και  το  hei= φευ.
Η  Δ ο τ ι κ ή   μ ε   τ α   ρ ή μ α τ α  είναι  η  πτώση  του  ε μ μ έ σ ο υ   α ν τ ι κ ε ι μ έ ν ο υ.
Με  δ ο τ ι κ ή  συντάσσονται  ρήματα  συγγενή  προς  την  σημασία  με  τα  αντίστοιχα  της  Αρχαίας  Ελληνικής  γλώσσας,τα  οποία  δηλώνουν
 1) φιλική  διάθεση
2) εχθρική  διάθεση
3)ενέργεια
4) ωφέλεια
5) βλάβη
6) Ευπείθεια
7) Το  αρμόζον  
8)  Με  ρήματα  που  έχουν  την  έννοια  του  λέγειν, πέμπειν,διδόναι,δεικνύναι
9) Με  ρήματα  σύνθετα  με  τις  προθέσεις  ad, ante, cum, in, inter,ob, post, prae, sub, super
Μερικά  ρήματα  άλλοτε  συντάσσονται  με  δοτική  και  άλλοτε  με  αιτιατική  Ανάλογα  εναλλάσσει  και  η  σημασία  τους.
Η  Δ ο τ ι κ ή   Π ρ ο σ ω π ι κ ή  είναι  δυνατόν  να  συνάπτεται  με  όλα  τα  ρήματα  και  τις  εκφράσεις. 
Με  την  Δ ο τ ι κ ή   Π ρ ο σ ω π ι κ ή, εκφράζονται  ποικίλες  σχέσεις,όπως  συμβαίνει  και  στην  Αρχαία  Ελληνική.
Αυτές  είναι:
1) Δ ο τ ι κ ή   κ τ η τ ι κ ή  dativus  possessivus
2) Δ ο τ ι κ ή  Χ α ρ ι σ τ ι κ ή  dativus  commodi
3) Δ ο τ ι κ ή    Α ν τ ι χ α ρ ι σ τ ι κ ή    dativus  incommodi
4) Δ ο τ ι κ ή    Η θ ι κ ή  dativus  ethicus
5) Δ ο τ ι κ ή  της  Α ν α φ ο ρ ά ς  dativus  relationis
6) Δ ο τ ι κ ή  του  Ε ν ε ρ γ ο ύ ν τ ο ς  Π ρ ο σ ώ π ο υ  dativus  auctoris
7) Δ ο τ ι κ ή   του  Π ο ι η τ ι κ ο ύ  α ι τ ί ο υ   dativus  re  poetica
Η Δ ο τ ι κ ή  του Ε ν ε ρ γ ο ύ ν τ ο ς  Π ρ ο σ ώ π ο υ  συντάσσεται   κυρίως  με  Γερουνδιακό  και  με  τους  περιφραστικούς  χρόνους  των  Παθητικών  ρημάτων.
Όταν  όμως  αυτή  η  δοτική  προκαλεί  σύγχυση  στη  σύνταξη  τότε  το  ε ν ε ρ γ ο ύ ν  π ρ ό σ ω π ο
ελφράζεται  με  τις  προθέσεις    a  και  ab  με  αφαιρετική.
Στη  Λατινική  γλώσσα,μερικές  φορές,η  δ ο τ ι κ ή  παρουσιάζει  ιδιορρυθμία. Εμφανίζεται  ως  κατηγορηματική  και  τότε  ονομάζεται   Δ ο τ ι κ ή  του  Σ κ ο π ο ύ   ή  του  Α π ο τ ε λ έ σ μ α τ ο ς  dativus  finalis  και  τότε  δηλώνει   σ κ ο π ό  ή  α π ο τ έ λ ε σ μ α. προς το  οποίο  κλίνει  αυτό  που  δηλώνεi   το  ρήμα.
Αυτές  οι  Δ ο τ ι κ έ ς   είναι:  οι  gaudio, dolori,usui, calamitati, exitio, saluti,honori, exemplo  και  άλλες.
Η  Δ ο τ ι κ ή  του  Σ κ ο π ο ύ  τίθεται  πλησίον   στο  ρήμα  esse  και  fieri  π.χ. hoc  erit  dolori= Aυτό  θα  είναι  προς  λύπη  σου.
Τίθεται  πλησίον  ρημάτων,που  έχουν   την  έννοια  του  πέμπειν, διδόναι,λαμβάνειν,ιέναι  και  τα  παρόμοια,όπως
do,d uco, tribuo, capio, accipio, habeo, pono,relinquo,mitto,eo, venio και  τα  παρόμοια.
Η  Δ ο τ ι κ ή  του  Σ κ ο π ο ύ  συνήθως  συνυπάρχει  με  Π ρ ο σ ω π ι κ ή   Δ ο τ ι κ ή, κυρίως  χ α ρ ι σ τ ι κ ή.Από  εδώ  προέρχεται  η  ονομασία  της   Δ ι π λ ή   Δ ο τ ι κ ή. π.χ.  leges  omnibus  civibus, (είναι  δοτική  χαριστική) utilitati ( δοτική  του  σκοπού) sunt= Οι  νόμοι  χαρίστηκαν σε όλους  τους  πολίτες  με  το  σκοπό  να  είναι  επ  ωφελεία  τους ( ή πιο  απλά: για την ωφέλεια τους )

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου