Στη  συνέχεια  του  Πλάγιου  Λόγου  σήμερα  θα  μιλήσουμε   για  τη  Ε ξ ά ρ τ η σ η   τ ω ν   υ π ο θ ε τ ι κ ώ ν   λ ό γ ω ν .
Αν  ο  υ π ο θ ε τ ι κ ό ς  λ ό γ ο ς  βρεθεί  σε  π λ ά γ ι α  ε ξ ά ρ τ η σ η   εκφέρεται  με  υ π ο τ α κ τ ι κ ή  και  στην  υ π ό θ ε σ η  και  στην  α π ό δ ο σ η  αδιακρίτως  σε  ποιό  είδος  ανήκει  π.χ.  Te  rogo,quid  facturus  sis,si  pater  venerit = σε  ερωτώ,τι μέλλεις  να  πράξεις,εάν  έλθη  ο  πατήρ.
Στον  ευθύ  λόγο: Quid  facies,si  pater  venerit? είναι  α' είδος.
Ειδικά  οι  υποθετικοί  λόγοι   του μη πραγματικού παρακειμένου   στην   εξάρτηση  παραμένουν  ως έχουν  στην  υποτακτική  ιστορικού  χρόνου, έστω  και  αν  εξαρτώνται από αρκτικό  χρόνο. Όπως  βλέπουμε  στην  περίπτωση  αυτή  παραβαίνεται  ο  κανόνας  της  ακολουθίας  των  χρόνων.
Αν  ο  υ π ο θ ε τ ι κ ό ς  λ ό γ ο ς   εξαρτηθεί  από  ρήμα  που  συντάσσεται  με  απαρέμφατο, τοτε  η  υ π ό θ ε σ η    ε κ φ έ ρ ε τ α ι  κανονικά  με  υ π ο τ α κ τ ι κ ή  και   η   α π ό δ ο σ η   ε κ φ έ ρ ε τ α ι  με  α π α ρ έ μ φ α τ ο  + α ι τ ι α τ ι κ ή.
Επί  μη  αληθινής  υποθέσεως  για  το  παρόν  και  το  παρελθόν  η  α ι τ ι α τ ι κ ή   με  α π α ρ έ μ φ α τ ο  ε κ φ έ ρ ε τ α ι  σε  - urum  fuisse,
Ο σχηματισμός  αυτού  του  τύπου  είναι  αδύνατος  ελλείψει  υπτίου  ή  αν το ρήμα της αποδόσεως  είναι  π α θ η τ ι κ ή ς  φωνής, οπότε  γίνεται  χρήση  της  περιφράσεως  futurum  fuisse ut + Παρακειμένου  υποτακτικής.
Να  σημειώσουμε  ότι  αντί  της  υ π ο τ α κ τ ι κ ή ς  του  π α θ η τ ι κ ο ύ   υ π ε ρ σ υ ν τ ε λ ί κ ο υ  τίθεται  ο  τύπος  της  π ε ρ ι φ ρ α σ τ ι κ ή ς   σ υ ζ υ γ ί α ς    σε  -urus  fuerim  σπάνια  και  σε  -urus  fuissem,όπως  επιβάλλουν  οι  κανόνες  της  ακολουθίας  των  χρόνων,όταν  είναι  δυνατός  ο  σχηματισμός  αυτού  του  τύπου  ελλείψει  υπτίου  π.χ. Non  dubito ( ή  non  habitabam ) quin possetis ( potuissetis ), veniretis ( ή venturi  fueritis )= δεν  αμφιβάλλω  ότι  αν  μπορούσατε θα  ερχόσαστε.

Η  μ ε τ α β ο λ ή  των  α ν τ ω ν υ μ ι ώ ν
Οι  δ ε ι κ τ ι κ έ ς  και  οι  π ρ ο σ ω π ι κ έ ς   α ν τ ω ν υ μ ί ε ς   α ν τ ι κ α θ ι σ τ ο ύ ν τ α ι   στη μετατροπή τους σε  Π λ ά γ ι ο  λ ό γ ο.  Όπως  παρακάτω.
Οι   α ν τ ω ν υ μ ί ε ς  α'  προσώπου  στον  ευθύ  λόγο αντικαθιστούνται  στον  πλάγιο  λόγο με  την  αντωνυμία  γ' προσώπου sui,sibi, se  ή  πολλές  φορές  με  την  αντωνυμία  ipse π.χ.  me-se ή ipsum, meus-suus ή ipsius.
 Η  α ν τ ω ν υ μ ί α  του  β΄ και  γ΄προσώπου  αντικαθίστανται   με  την  αντωνυμία  is  και  άλλες  φορές  με  την  ille π.χ. te -eum  ή  illum, tuus- ejus είναι  γενική  ή  με  την  illius,vester-eorum  και  άλλα.
Με  τον  ίδιο  τρόπο  αντικαθίστανται  και  τα  ε π ι ρ ρ ή μ α τ α  π.χ. αντί  του  nunc  τίθεται  tum  και  αντί  του  hic = εδώ  τίθεται το  ibi =εκεί