Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2014

Να  μιλήσουμε  σήμερα  για  την  θέση  των  τόνων  στην   Αρχαία  Ελληνική  γλώσσα  και  γραμματική. Στην Ιαπετική -μητρική  γλώσσα οι  τόνοι  δεν  εδεσμεύοντο   από  τον  αριθμό  των  συλλαβών  και  ήταν  απολύτως  ελεύθερη  η  θέση  τους  στον  γραπτό  λόγο. Στην  Αρχαία  Ελληνική  Γραμματική  όλοι  οι  κανόνες  τονισμού  είναι  δημιουργήματα  της  Ελληνικής  γλώσσας.
Αυτοί  οι  κ α ν ό ν ε ς   χωρίζονται  σε  Γ ε ν ι κ ό τ ε ρ ο υ ς   και  σε  Ε ι δ ι κ ό τ ε ρ ο υ ς.
Οι  Γ ε ν ι κ ό τ ε ρ ο ι    κ α ν ό ν ε ς  είναι:
α)  Ότι  οι  τόνοι  σε  σχέση  με  την  θέση  τους  επί  της  τονιζόμενης  συλλαβής  διέπονται  από  τους  ίδιους  κανόνες  που  διέπεται  η  θέση  των  πνευμάτων.
Αν  προσέξουμε τον  τρόπο  με  τον  οποίον  εκφέρομε  ένα  μεμονωμένο  φωνήεν  ή  ένα  δίφθογγο  θα  παρατηρήσουμε  ότι  μαζί  με  τον  φθόγγο  εξέρχεται  από  το  στόμα  μας  και  μία  ποσότητα  αέρα  σχεδόν  ανεπαίσθητα,άλλοτε  ολιγότερη  και  άλλοτε  περισσότερη.Αυτό  συμβαίνει  όταν  το  φωνήεν  ή  ο  δίφθογγος  ευρίσκεται  στην  αρχή  της  λέξης. Όταν  το  φωνήεν  ή  ο  δίφθογγος  ευρίσκονται  στη  μέση  της  λέξεως,δεν  συμβαίνει  το  ίδιο  ή  δεν  είναι  τόσο  αισθητό. Η ποσότητα  αυτή  του  αέρα  που  εξέρχεται  μαζί  με  τα  φωνήεν  ή  τον  φθόγγο,που  εκφράζουμε, ονομάζεται  π ν ε υ μ α. Αν  η  ποσότητα  του  αέρα  είναι  μεγάλη  ονομάζεται  δ α σ ύ  π ν ε ύ μ α  ή
δ α σ ε ί α. Όταν η ποσότητα του αέρα είναι ανεπαίσθητη  ονομάζεται ψ ι λ ό ν  π ν ε ύ μα  ή  ψ ι λ ή.  Κάθε  φωνήεν  και  κάθε  δίφθογγος,όταν  βρίσκεται  στην  αρχή  της  λέξεως  είναι  απαραίρητο  να  είναι  εφοδιασμένο  με   ένα  από  αυτά  τα  σημαδάκια  με  τη  δ α σ ε ί α   '  ή  με  τη  ψ ι λ ή  ΄   Το  δ α σ ύ  π ν ε ύ μ α  εκφερόταν,όπως  εκφέρομε  σήμερα  το  Λατινικό  h  στην  αρχή  των  Λατινικών  λέξεων.
Το  ψ ι λ ό  π ν ε ύ μ α  σχεδόν  δεν  ακουγόταν  και   τα  φωνήεντα  ή   οι  δίφθογγοι,που  ήταν  εφοδιασμένα  με  αυτό  προφερόταν,όπως  τα φωνήεντα  και  οι  δίφθογγοι,που  βρισκόταν  στο  μέσον  της  λέξης που  δεν ήταν εφοδιασμένα  με  δ α σ ε ί α  ή  με  ψ ι λ ή, ίσως  και  ο  καθορισμός  της  ονομασίας  αποσκοπούσε   την  αντιδιαστολή  προς  το  δασύ  πνεύμα.
Στη    Νεοελληνική  προφορά  δεν  ακούγεται ούτε  το  δασύ  πνεύμα   γράφεται  όμως,όπως  το  ψιλό.
Στη  μικρογράμματη  γραφή  τα  πνεύματα  σημειώνονται  πάνω  από  το  φωνήεν  π.χ. 'αγών  και  επί  διφθόγγων  πάνω  στο  δεύτερο  φωνήεν  της  διφθόγγου π.χ. α'ιών.
β) Κάθε  λέξη  της  Ελληνικής  γλώσσας  μόνο  ένα  τόνο  μπορεί  να  φέρει   και  μάλιστα  μόνο  πάνω  σε  μία  από  τις  τελευταίες  συλλαβές.
Εξαιρούνται  οι  ά τ ο ν ε ς   ή  π ρ ο κ λ ι τ ι κ έ ς  λέξεις. Είναι   οι  μ ο ν ο σ ύ λ λ α β ε ς  λέξεις,οι  οποίες  συνάπτονται  και  συνεκφέρονται  τόσο  στενά  με  την  επόμενη  λέξη,ώστε  ο  τόνος  τους  έπαυσε  να  είναι  αισθητός  γι  αυτό  δεν  γράφεται και    ονομάζονται  ά τ ο ν ο ι   και  κλίνουν  τόσο  πολύ  προς  τα  εμπρός,οπότε  καλούνται  και  π ρ ο κ λ ι τ ι κ έ ς.
Οι  ά τ ο ν ε ς  λέξεις  είναι:
Oι τέσσερεις    δασυνόμενοι  τύποι  του  άρθρου: ο,,η-οι,αι παίρνουν  δασεία  δεν  έχουν  τόνο.
Οι  τρεις  προθέσεις  εν, εις,εκ,εξ παίρνουν  μόνο  ψιλή πάνω  από  το  ε  και  στο  δίγθογγο  εις  πάνω  από  το  ιώτα.
Οι  δύο  σύνδεσμοι: ει,ως Το  ει  παίρνει  ψιλή  και  το  ως  δασύνεται.
Η άρνηση: ου,ουκ,ουχ, παίρνει  ψιλή  πάνω  από  το  ου
Εξαιρούνται  οι  Ε γ κ λ ι τ ι κ έ ς  λέξεις  ή  Ε γ κ λ ι τ ι κ ά. Είναι  οι  λέξεις  που  κλίνουν  προς  άλλες  λέξεις  και  συνεκφέρονται  με  αυτές,μερικές  ονομάζονται  μονοσύλλαβες  και  δισύλλαβες  λέξεις,οι  οποίες  συνάπτονται  τόσο  στενά  με  την  προηγούμενη  λέξη,ώστε  αποτελούν  με  αυτή  μία  τονική  ενότητα  έτσι  που  ο  τόνος  χάνει  τη  μονιμότητα  του,άλλοτε  αποβάλλεται,άλλοτε  μετακινείται  και  άλλοτε  παραμένει.
Η κινητικότητα αυτή του τόνου ονομάζεται  έ γ κ λ ι σ ι ς  τ ό ν ο υ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου