Σάββατο 19 Οκτωβρίου 2013

Αγαπημένοι μου αναγνώστες να ασχοληθούμε σήμερα που είναι  Σάββατο 19 Οκτωβρίου 2013 και αύριο είναι Κυριακή.να ευχηθούμε καλό Σαββατοκύριακο,με ένα χαρούμενο θέμα,με την γελοιογραφία,την καρικατούρα όπως τη λέμε αλλιώς.που είναι η εξελληνισμένη ονομασία της λέξης caricature.Η γελοιογραφία είναι η απεικόνιση κάποιου προσώπου ή  προσώπων ή κάποιου γεγονότος ή γεγονότων με χονδροειδή και υπερβολικό τρόπο με το σκοπό να το διακωμωδήσουν και να προκαλέσουν τον γέλωτα.Η γελοιογραφία αποβλέπει πολλές φορές σε σοβαρούς σκοπούς,τους οποίους προβάλλει  με την επίδοση στη γελοιοποίηση των  κοινωνικών ή άλλων  αδυναμιών  και αντιφάσεων. Η ανάγκη της εκφράσεως ευθύμου διαθέσεως και χιουμοριστικών ιδεών καθώς και η κριτική προσωπικοτήτων και κοινωνικών θεσμών και ιδεών,χρονολογείται από τους αρχαίους χρόνους,όπως  επιμαρτυρεί η ζωγραφική των αρχαίων ελληνικών αγγείων  και ο λατίνος συγγραφέας, Κικέρων στο έργο του "Περί ρητορικής" αναφέρεται σε διασκεδαστικές εικόνες ,οι οποίες αντλούν το σατιρικό στοιχείο τους  από την αντιπαραβολή μιας δυσμορφίας προς άλλη μεγαλύτερη.
Τον 15ον αιώνα ο καλλιτέχνης εξέφραζε τις ιδέες του με συγκεκαλυμμένο τρόπο .
Τον 16ον αιώνα  το γραφικό μέσον που χρησιμοποιούσαν για να εξαπολύσουν τα υβριστικά δημοσιεύματα τους εναντίον διαφόρων προσωπικοτήτων ήταν η ξυλογραφία,όπως και στις βρεταννικές πολιτικές γελοιογραφίες του 17ου και του 18ου αιώνα,η ξυλογραφία ήταν το μέσον προβολής των.Η εφεύρεση της τυπογραφίας και η προελθούσα από αυτήν δυνατότητα  ανατυπώσεως και κυκλοφορίας στο ευρύ κοινό σχεδίων και άλλων σατιρικών γραφικών παραστάσεων κατέστησαν την γελοιογραφία πανίσχυρο όπλο και έθεσαν τις βάσεις της νεώτερης πολιτικής σάτιρας.
Για να αναπτυχθεί η γελοιογραφία ως  ένα νέο μέσον εκφράσεως,χρειάσθηκε η συμβολή και η επινοητικότητα μεγάλων καλλιτεχνών και με την επικουρίαν βέβαια  της ύπαρξης  σημαντικών ιστορικών γεγονότων.Η σάτιρα με γραφικά μέσα απέκτησε καλλιτεχνικό χαρακτήρα και ποιότητα με το έργο του Φλαμανδού ζωγράφου Πήτερ Μπρέκελ.Η γελοιογραφία και ειδικότερα η πολιτική γελοιογραφία αρχίζει να αναπτύσσεται στα τέλη του 17ου αιώνα στην Ολλανδία,όπου το δημοκρατικό πνεύμα και οι ελεύθεροι κοινωνικοί θεσμοί,καθώς και η παρουσία πολλών ζωγράφων και χαρακτών ευνοούσαν την άνθηση της κοινωνικής σάτιρας.
.Στη Μεγάλη Βρεταννία οι γελοιογραφίες που σατίριζαν τις πολιτικές προσωπικότητες ήταν πολύ δημοφιλείς στο αγγλικό κοινό πριν από την ανάρρηση στον θρόνο το έτος 1689 του Γουλιέλμου της Οράγγης,είναι ο Γουλιέλμος Γ', ο οποίος βασίλευσε με αυτό το όνομα.
Η Ισπανία δεν έχει να επιδείξει καθαυτού πολιτική γελοιογραφία υψηλής ποιότητος,η οποία όμως έχει στο ενεργητικό της,τις συλλογές, τα  ακουαντίτας και τα "Καπρίτσια"που σατιρίζουν τα ήθη και της προλήψεις της ισπανικής κοινωνίας.
Στη Γαλλία η πολιτική γελοιογραφία,η οποία επί Λουδοβίκου  ΙΣΤ' βρισκόταν σε μέτρια κατάσταση, εσημείωσε ξαφνική άνοδο λίγο πριν και κατά την διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης.Οι έντυπες γελοιογραφίες της εποχής εκείνης ονομάστηκαν "φέϊγ βολάν" και διανέμονταν κατά την επανάσταση στο κοινό.Παρ'ότι δεν είχαν να επιδείξουν υψηλή καλλιτεχνική ποιότητα επετύγχαναν πλήρως τον σκοπόν τους με τον δυναμισμό και την καυστική σάτιρα τους,αλλά μετά την επανάσταση και την παλινόρθωση της αυτοκρατορίας,η γελοιογραφία έπαιξε περιορισμένο ρόλο στην κοινωνική ζωή,για να επανεμφανισθεί μετά την επανάσταση του 1830 όπότε έλαβε την σύγχρονη μορφή της.
Στη Γερμανία οι γελοιογραφίεςτου Βίλχελμ εξέφραζαν  διαφορετικό πνεύμα από το γαλλικό πνεύμα.
Η επιτυχία του οφείλεται εις το ότι μπόρεσε να εναρμονίσει τα απλά σχέδια του με την εποχή του και να εκφράσει την σχέση  τόπου και χρόνου. Διαφορετικό χαρακτήρα  παρουσιάζουν τα γελοιογραφικά σχέδια  του Χάϊνριχ Κλέϋ,ο οποίος εικονίζει τα πρόσωπα του γυμνά ή με μορφή ζώων εν μέσω ενός σκληρού κοινωνικού περιβάλλοντος.Σατιρικά περιοδικά εκδόθηκαν και στην Γερμανία,μεταξύ αυτών το Simplicissimus.Ήταν εβδομαδιαίο περιοδικό σοσιαλιστικών θέσεων και επετίθετο εναντίον των γαιοκτημόνων,εναντίον των Πρώσσων και του Κάϊζερ.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες  πριν από τον 19ο αιώνα δεν υπήρχε  κρατική γελοιογραφική σχολή και οι ανάγκες της χώρας εκαλύπτοντο από τα ευρωπαϊκά γελοιογραφικά έντυπα.Οι πρώτες ανώνυμες αμερικανικές γελοιογραφίες εκδόθηκαν  την εποχή  των μεξικανικών εμφυλίων πολέμων,τότε επινοήθηκαν τα διάφορα εικονογραφικά σύμβολα, ο "όνος" του δημοκρατικού κόμματος και ο "ελέφαντας" του ρεπουμπλικανικού.
 Ο επινοητής   αυτών των συμβόλων και η πρώτη μεγάλη προσωπικότητα στον τομέα της τέχνης της γελοιογραφίας ήταν ο Νάστ,του οποίου η τεχνική,η φαντασία,η συνθετική πληρότητα και η εξαιρετική ικανότητα του στον χαρακτηρισμό,κατέστησαν τον Νάστ ικανώτατο πολιτικό γελοιογράφο.Η γελοιογραφία στας ΗΠΑ έγινε δημοφιλής μετά την έκδοση του σατιρικού περιοδικού  Puck,το οποίο περιελάμβανε δύο σελίδες έγχρωμων γελοιογραφιών του Κέππλερ,ο οποίος ήταν ένας από τους ιδρυτές του.
Στην Ρωσία η πολιτική  γελοιογραφία ήταν σε βαθμό περιορισμένο,στην τσαρική Ρωσία.Από την επανάσταση όμως του 1917 και μετά η τέχνη της γελοιογραφίας σημείωσε ξαφνική άνοδο λόγω του ότι το νέο καθεστώς είχε δώσει ιδιαίτερη σημασία στην προπαγάνδα με γραφικά μέσα.Οι δε πολιτικές γελοιογραφίες εξετίθεντο στις βιτρίνες ή ετοιχοκολούντο ή εκδίδονταν σε φυλλάδια και βιβλιάρια.Οι καθημερινές εφημερίδες εδημοσίευαν γελοιογραφίες,οι οποίες εστρέφοντο κατά των αντιπάλων.
Στην Ελλάδα  η γελοιογραφία εμφανίζεται μετά τον σχηματισμό του νέου κράτους .
Ο πρώτος που  σατίρισε τα πολιτικά πρόσωπα της περιωρισμένης τότε αθηναϊκής κοινωνίας,τα ήθη και τα έθιμα της ήταν ο  Άννινος,ο οποίος ήταν έξοχος επινοητής γελοιογραφικών ιδεών και λαμπρός καλλιτέχνης. Τα χαρακτηριστικά του ταλέντου του Άννινου ως γελοιογράφου ήταν η απλή γραμμή του  και η σαφήνειΜία πλειάδα νεότερων γελοιογράφων που ενεφανίσθησαν μετά τον α' παγκόσμιο πόλεμο ήταν ο Φ. Δημητριάδης, ο Ν.Καστανάκης,ο Σ. Αντωνιάδης,ο Κ.Μπέζος,ο Α.Παπαδημητρίου και άλλοι.
Η  ακμή της ελληνικής γελοιογραφίας σημειώθηκε  λίγο πριν και μετά από τον β'παγκόσμιο πόλεμο,οπότε ωρίμασε  το ταλέντο των παλαιοτέρων γελοιογράφων και ενεφανίσθησαν άλλοι  νέοι καλλιτέχνες. Σπουδαίος πολιτικός γελοιογράφος είναι ο Ν.Καστανάκης και  ο Φ.Δημητριάδης ,ο οποίος δημιούργησε  τύπους όπως την "κότα" και το "παρδαλό κατσίκι".Το λαϊκό στοιχείο εισήγαγε  στην ελληνική γελοιογραφία ο Γ.Γκεϊβελής,παλαίμαχος της γελοιογραφίας ηθών και ο Μ.Μποσταντζόγλου,ο οποίος εδημιούργησε τους τύπους όπως ο "Πειναλέων" και η " Ανεργίτσα". Ένας άλλος σπουδαίος γελοιογράφος,ο Σ. Πολενάκης ασχολήθηκε με την κοινωνική και πολιτική σάτιρα,ο Κ. και Β.Μητρόπουλος,ο Π. Παυλίδης,ο Αρχέλαος,ο Β.Χριστοδούλου,ο Μ. Αργυράκης,οι περισσότεροι από τους προαναφερθέντες γελοιογράφους έχουν εκδόσει λευκώματα γελοιογραφιών με καυστικότερες τις γελοιογραφιες του Μίνωα Αργυράκη.Οι νεότεροι έλληνες γελοιογράφοι  είναι ο Δ. Κωστιδάκης,ο Σκουλάς,ο Κυριακόπουλος,γνωστός για τα μακάβρια θέματα του,ο Ν. Λογοθέτης,ο Κ.Βλάχος και άλλοι.Τις πληροφορίες έδωσε ο Κ.Σκυριανός,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου