Δευτέρα 30 Απριλίου 2018

Μάθημα Γραμματικής
Συνεχίζουμε το μάθημα μας της Νέας Ελληνικής Γραμματικής
Τα  Συνηρημένα Ρήματα
Συναίρεση ονομάζεται η ένωση μέσα στη λέξη,δύο γειτονικών φωνηέντων ή διφθόγγων σε ένα φωνήεν ή σε μία δίφθογγο.
Το Ρήμα που προκύπτει ονομάζεται Συνηρημένο.
Μερικά φωνηεντόληκτα Ρήματα συχνά συναιρούν στον Ενεργητικό  Ενεστώτα της Οριστικής,της Υποτακτικής και της Προστακτικής  το θεματικό τους φωνήεν,το φωνήεν δηλαδή του θέματος, με το φωνήεν της κατάληξης,με το φωνήεν δηλαδή όπου τελειώνει το ρήμα.Έτσι παρουσιάζουν μερικούς τύπους συνηρημένους διατηρούν όμως μερικές φορές και τους ασυναίρετους τύπους.Αυτά τα Ρήματα λέγονται συνηρημένα.
Παράδειγμα
Το Ρήμα ακούω και  το Ρήμα καίω
Οριστική: ακούω,ακούς,ακούει,ακούμε,ακούτε,ακούν(ε)
Υποτακτική: ( όταν,για να,να) ακούω,ακούς,ακούει,ακούμε,ακούτε,ακούν(ε)
Προστακτική: β'ενικό  άκου
β' πληθυντικό   ακούτε.
Όμοια με το Ρήμα  ακούω  κλίνεται το Ρήμα  φταίω και το Ρήμα  καίω.
Συνήθως τα Ρήματα αυτά παίρνουν ένα-γ-,όταν μετά το -αι- ακολουθεί  ένα -ε-.
Παράδειγμα
Στον Παρατατικό: έφταιγε,έκαιγε.
Στην Προστακτική Ενεστώτα: καίγε,κλαίγε

Ρήματα που χάνουν τον χαρακτήρα -γ-
Παράδειγμα
Το Ρήμα λέ(γ)ω και το Ρήμα  πάω
Οριστική
λέ(γ)ω,λές,λέει,λέμε,λέτε,λένε

Υποτακτική
Κλίνεται όμοια με την Οριστική με τη διαφορά,ότι μπροστά από κάθε πρόσωπο του ρήματος μπαίνει ο σύνδεσμος να ή ο χρονικός σύνδεσμος  όταν ή ο τελικός σύνδεσμος  για να.

Προστακτική
β' ενικό   λέγε
β' πληθυντικό  λέγετε και λέτε

Οριστική
πάω,πας,πάει,πάμε,πάτε,πά(ν)ε

Υποτακτική
Κλίνεται όμοια με την Οριστική με τους συνδέσμους  μπροστά

Προστακτική
β΄ενικό  πήγαινε
β'πληθυντικό  πηγαίνετε

Όμοια με το Ρήμα  λέ(γ)ω κλίνονται τα Ρήματα φυλά(γ)ω,τρώ((γ)ω.
Όμοια με τα Ρήμα  πάω κλίνεται ο μέλλοντας του ρήματος τρώγω-θα φάω.
Η Υποτακτική του Αορίστου -να φάω-
Η Προστακτική
β' ενικό  φάγε και φάε
β΄πληθυντικό   φάτε

Η Προστακτική  του ρήματος  πάω  σχηματίζεται από το Ρήμα  πηγαίνω
β' ενικό  πήγαινε
β' πληθυντικό  πηγαίνετε

Σε όλα τα Συνηρημένα Ρήματα δεν συναιρούνται  το πρώτο και το τρίτο Ενικό πρόσωπο.

Γενικές παρατηρήσεις στον σχηματισμό των Ρημάτων
Οι τύποι του Ρήματος που τελειώνουν σε -ν- στο τρίτο πληθυντικό πρόσωπο καμία φορά παίρνουν στο τέλος και ένα -ε-.
Παράδειγμα
δένουν-δένουνε
δέσουν-δέσουνε
δεθούν-δεθούνε
αγαπούν-αγαπούνε
αγαπούσαν-αγαπούσανε
αγάπησαν-αγαπήσανε

Στον Παθητικό Παρατατικό συνηθίζονται στο πρώτο και δεύτερο πληθυντικό  οι καταλήξεις  - μασταν και -σασταν
Παράδειγμα
δενόμαστε- δενόμασταν
δενόσαστε- δενόσασταν
αγαπιόμαστε-αγαπιόμασταν
αγαπιόσαστε- αγαπιόσασταν

Εδώ κλείνουμε το θέμα Ρήματα από την ενότητα της Γραμματικής Τα Κλιτά Μέρη του Λόγου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου