Σάββατο 1 Ιουνίου 2013

Αγαπημένοι μου αναγνώστες μαθητές και μαθήτριες όλων των ηλικιών.
Χαίρεται.
Σήμερα 31 Μαϊου Παρασκευή συνεχίζουμε το μάθημα της γραμματικής των Λατινικών με
 τα Α ν ώ μ α λ α  Ο ν ό μ α τα.
Όπως στην Αρχαία Ελληνική γλώσσα υπάρχουν πολλά ονόματα που είναι ανώμαλα έτσι και στην Λατινική  είναι πολλά τα ανώμαλα ονόματα.Αυτά είναι τα παρακάτω,που χωρίζονται στις κατηγορίες.

1) ε τ ε ρ ο γ ε ν ή- h e t e r o g e n e a.Είναι αυτό που λέει η λέξη. Έχουν δύο διαφορετικά γένη  σ τ ο   π λ η θ υ ν τ ι κ ό.
        Singularis                                                    Pluralis
frenum γενική freni =χαλινάρι               frena και freni είναι γένους αρσενικού
locus γενική loci =τόπος                       loci και loca   είναι γένους ουδετέρου
Παραβάλουμε στα Αρχαία Ελληνικά  ο δεσμός - οι δεσμοί και τα δεσμά.

2)  ε τ ε ρ ό κ λ ι τ α- h e t e r o k l i t a. Το λέει η λέξη.Κλίνονται με διαφορετικές κλίσεις.                      
requies γενική  requietis= ησυχία.    Στην αιτιατική του ενικού Σινγκουλάρις Ακουζατίβους- Singularis Accusativus είναι και requiem. Στον πληθυντικό pluralis  είναι requie,όπως στην ε' κλίση.

3) α φ θ ο ν ο ύ ν τ α-a b u n t a n t i a . Είναι τα ονόματα που κλίνονται
a) σε  δ ύ ο   δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ ά    γ έ ν η,όπως
baculum γενική  baculi      και    baculus γενική baculis=  βακτηρία
callum γενική  calli            και    callus    γενική calli = ο κάλος
clipeus γενική clipei          και    clippeum  γενική  clippei =ασπίδα
pileus   γενική  pilei          και     pileum     γενική  pilei =πίλος= το καπέλο
Παραβάλουμε  στα Αρχαία Ελληνικά: ο ζυγός= ζυγαριά  και το ζυγόν
b) σε  δ ύ ο   δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ έ ς   κ λ ί σ ε ι ς, όπως
materia γενική materiae    και  materies γενική  materiei =  ύλη
elephans  γενική  elephantis   και  elephantus  γενική  elephanti = ο ελέφαντας
plebs   γενική   plebis    και   plebes  γενική plebei  =  ο λαός- οι πληβείοι

c) σε  δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ ό   γ έ ν ο ς  και  κ λ ί σ η  όπως
alimonia  γενική alimoniae   και   alimonium  γενική  alimonii  =τροφή
conatum  γενική  conati      και    conatus     γενική  conatus =απόπειρα
penum     γενική  peni         και    penus     γενική     penoris είναι γένους ουδετέρου  και penus
γενική  penus είναι γένους θηλυκού = η τροφή.

4) ε λ ε ι π τ ι κ ά -d e f e c t i v a  είναι
Α) ελλειπτικά  κ α τ ά   τ ο ν  α ρ ι θ μ ό ν   defectiva numero.Αυτά είναι
a)  μ ό ν ο   ε ν ι κ ο ύ  α ρ ι θ μ ο ύ   singularia  tantum. Aυτά είναι  τα   κ ύ ρ ι α   ο ν ό μ α τ α  π ρ ο σ ώ π ω ν  ή  π  ρ α γ μ ά τ ω ν.  Βουνών,πόλεων,ποταμών και τα  ονόματα όπως  Αetna  Αίτνα,
Carthago  Καρχηδών, Roma  Ρώμη, Sulla  Σύλλας, Tiberi  Τίβερις.
Επίσης ονόματα  α φ η ρ η μ έ ν ω ν    ε ν ν ο ι ώ ν, όπως
iustitia =δικαιοσύνη
pietas= η ευσέβεια.
Τα ονόματα  των φ υ σ ι κ ώ ν    σ ω μ ά τ ω ν  ή  φ α ι ν ο μ έ ν ω ν,όπως  sol =ήλιος
luna = σελήνη
hiems =χειμώνας
ver= άνοιξη.
Τα ονόματα των μ ε τ ά λ λ ω ν όπως aurum = χρυσός
argentum= άργυρος
aes = χαλκός

b) M ό ν ο    π λ η θ υ ν τ ι κ ο ύ    α ρ ι θ μ ο ύ - p l u r a l i a   t a n t u m . Αυτά είναι τα ονόματα  ε θ ν ώ ν    και   λ α ώ ν ,όπως
Aedui   οι   Αιδούοι
Galli   οι  Γαλάτες
Sabini   οι  Σαβίνοι.
Σ υ γ κ ρ ο τ ή  μ α τ α    π ό λ ε ω ν, ό πω ς
Athenae  Αθήναι.
Σ υ γ κ ρ ο τ ή μ α τ α   ε ο ρ τ ώ ν, πανηγύρι,ομαδικό γλέντι,όπως
Bacchanalia  τα  Διονύσια
Saturnalia   τα Κρόνια.

Pluralia  Tantum  εύχρηστα μόνο στον πληθυντικό αριθμό  εκτός από τα λεχθέντα  είναι πιο συνηθισμένα τα εξής :
arma  γενική  armorum = όπλα
divitiae  γενική  divitiarum = ο πλούτος
idus  γενική   idus   =  αι  ειδοί
insidiae  γενική   insidiarum  = ενέδρα
inferi γενική  inferorum  = οι  κάτω  Θεοί
liberi  γενική  liberorum  = τα τέκνα
moenia  γενική  moenium  = τα   τείχη
maiores  γενική  maiorum  = οι πρόγονοι
nuptiae γενική    nuptiarum = ο γάμος
posteri γενική posterorum = οι απόγονοι
spolia γενική  spoliorum = λάφυρα
superi  γενική  superorum = οι άνω Θεοί
tenebrae  γενική  tenebrarum  = το  σκοτάδι

Μερικά ονόματα στον πληθυντικό αριθμό αλλάζουν σημασία
        Singularis                                                                               Pluralis
aqua  γενική  aqaae = νερό                                           aquae  γενική  aquarum = τα ιαματικά νερά
auxilium  γενική  auxilii  =βοήθεια                                  auxilia  γενική  auxiliorum  = επικουρ.στράτευμα
castrum  γενική  castri  = στρατόπεδο                           castra  γενική  castrorum  =  στρατόπεδο             copia  γενική  copiae  =αφθονία                                    copiae  γενική  copiarum= στρατεύματα
littera  γενική  letterai  =γράμμα του αλφαβήτου           literae  γενική   literarum  = επιστολή
opera  γενική  operae  = έργασία                                  operae  γενική  operarum= εργάτες
rostrum  γενική  rostri  =  έμβολo                                  rostra   γενική   rostrorum  =το δημόσιο βήμα
sedes γενική   sedis  = έδρα                                          sedes  γενική  sedium = η οικία

B) ε λ λ ε ι π τ ι κ ά    κ α τ ά   τ η ν   π τ ώ σ η   d e f e c t i v a    c a s i b u s.
Tα πιο συνηθισμένα είναι  τα εξής:
d i c i s είναι γενική ενικού είναι εύχρηστο στις  φράσεις  dicis causa  και  dicis gratia =  για τον τύπο(για λόγους τυπικούς)
f a s είναι άκλιτο = όσιο   και   n e f a s  = ανόσιο είναι εύχρηστο μόνο στην ονομαστική ενικού.
f o r s =τύχη.Είναι εύχρηστο και στην αφαιρετική ενικού  f o r t e= κατά τύχην
i n f i t i a s  αιτιατική πληθυντικού.Είναι εύχρηστο στη φράση  infitias ire = " αρνείσθαι".
p o n d o αφαιρετική ενικού = το  βάρος.Εύχρηστο στις φράσεις  uncdia  pondo =βάρος  μια ουγγιά.
corona aurea pondo ducentum librarum = στεφάνι  χρυσό  βάρους διακοσίων λίτρων.
s p o n t e  αφαιρετική ενικού του  άχρηστου   ονόματος  spons είναι θηλυκό. Εύχρηστο κυρίως στις φράσεις  mea,sua,tua sponde = με τη δική μου,τη δική σου,τη δική του θέληση.
v i c i s γενική ενικού του άχρηστου  v i x -vicis . Το vix με εναλλαγή vicis  είναι επίρρημα  πώς αναφέρει η επίσημη γραμματική  γενική ενικού δεν γνωρίζω.Μήπως είναι άλλη λέξη γιατί αναφέρει επίσης  τη χρήση του στην αιτιατική  vicem στην αφαιρετική vice  και στον πληθυντικό  ονομαστική και αιτιατική vices -αφαιρετική  vicibus. Μάλλον κλίνεται αλλά οι  τύποι των πτώσεων  του δεν είναι σε χρήση.
5) Ά κ λ ι τ α -i n d e c l i n a b i l i a όπως είναι το instar = είδος,μορφή στην ονομαστική,αιτιατική ενικού  γένους ουδετέρου.

secus= γένος,φύλο. Ονομαστική και αιτιατική  γένους ουδετέρου
Aυτά για σήμερα μπροστά μας έχουμε ένα ολόκληρο Σαββατοκύριακο να σας ευχηθώ Καλή μελέτη και Καλό μήνα.Αύριο είναι Σάββατο 1 Ιουνίου 2013




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου