Η  θέση της διανόησης στην Οικονομική και Κοινωνική ανάπτυξη  στους Νεότερους Χρόνους

    Ο Κάρλ Μάρξ και οι άλλοι οπαδοί της  σοσιαλιστικής  επίθεσης κατά του καπιταλισμού

Ο τρόπος με τον οποίον ερμήνευε ο Άνταμ Σμιθ τις ιδέες του διαφωτισμού βοήθησε  την ανάπτυξη της ατομικής πρωτοβουλίας,την οποίαν συντηρούσε  κρυφά ο καπιταλισμός και εφοδίασε από τότε  με επιχειρήματα  αυτούς που υπερσπίζονταν το σύστημα αυτό. Όμως  αυτοί που μελετούσαν τους φιλόσοφους του 18ου αιώνα έβγαλαν τελείως διαφορετικά γενικά  συμπεράσματα.Είχαν εντυπωσιαστεί με το πνεύμα συνεργασίας που χαρακτήριζε τις πρωτόγονες κοινωνίες και επιθυμούσαν να εξευγενίσουν  τον ανθρώπινο χαρακτήρα. Θεωρούσαν χυδαίο και κοινωνικά απαράδεκτο την επιζήτηση του κέρδους με τον συναγωνισμό  και την εξάρτηση του ατόμου δηλαδή τις επιρροές από άλλους ή την εξουσία και τον έλεγχο,την οποίαν οι οικονομολόγοι,από το άλλο μέρος, εξύψωναν,την επαινούσαν. Οι μελετητές αυτοί των φιλοσόφων του 18ου αιώνα πίστευαν ότι η ισότητα όφειλε να μην είναι μόνο  πολιτική,αλλά να είναι και οικονομική και κοινωνική.Απέβλεπαν σε μία νέα κοινωνία κατά την οποίαν η συνεργασία,η ισότης  και η αδελφοσύνη,η στενή φιλία δηλαδή και ο δεσμός μεταξύ των ατόμων, θα αποκαθίσταντο με την κατάργηση  των προνομίων και την κατάργηση του εσφαλμένου εκπαιδευτικού συστήματος,το οποίο κατά τη γνώμη τους είχε  διεφθείρει τη φυσική αγαθότητα  του ανθρώπου. Έκριναν και την έκβαση της Γαλλικής Επανάστασης. Θεωρούσαν ότι δεν ήταν ικανοποιητική, διότι παρέδωσε την εξουσία  στους επιχειρηματίες και όχι στο λαό. Έτσι οι σοσιαλιστές είχαν την ίδια αντίληψη με τον Άνταμ Σμιθ και πίστευαν ότι οι επιστήμες και οι εφευρέσεις είναι αναγκαίο να αξιοποιηθούν προς χάριν της υλικής ευημερίας των ανθρώπων. Γάλλοι και Άγγλοι συγγραφείς ανέπτυξαν τις σκέψεις αυτές και πρότειναν σχέδια για να επιμορφώσουν την κοινωνία. Όπως ο Φρανσουά-Νοέλ Μπαμπέφ (1760- 1797) Γάλλος πολιτικός και δημοσιογράφος της Γαλλικής Επανασατατικής περιόδου,συγγραφέας σοσιαλιστικών αποκλίσεων,ο οποίος έλαβε μέρος σε επαναστατικές ενέργειες και άλλοι όπως ο Λουϊ Μπλαν (1811-1882 ) αντιπρόσωπος της εργατικής τάξης,συνηγόρησε υπέρ της παρεμβάσεως ενός δημοκρατικώς ελεγχόμενου κρατικού μηχανισμού.Ο Γάλλος Πιέρ Ζοζέφ Προυντόν (1809-1865) πολιτικός, φιλόσοφος,σοσιαλιστής, μέλος του γαλλικού κοινοβουλίου και ο πρώτος που χαρακτήρισε τον εαυτόν του αναρχικό που ευνόησε την ολοσχερή κατάργηση του κράτους και έτσι εγκαινίασε την αναρχική παράδοση.Άνδρες όπως ο Γάλλος Ετιέν Καμπέ (1788-1856 ) συγγραφέας και εκδότης,υπέρμαχος της σοσιαλιστικής μεταρρύθμισης και ο Άγγλος Ρόμπερτ Όουεν ( 1771- 1858) διαχειριστής σε βαμβακουργείο  επικεφαλής του συνεταιρισμού. Πρώτα ήταν οπαδός της οφελιμιστικής σχολής του Μπέθαμ,αλλά μετακινήθηκε προς τον σοσιαλισμό.Ο Άγγλος Τζέρεμι Μπέθαμ (1748-1832)φιλόσοφος και νομικός,ιδρυτής του σύγχρονου Οφελισμού. Οφελισμός είναι ηθική θεωρία η οποία πιστεύει  ότι  σκοπός των πράξεων μας  είναι η όσο το δυνατόν οφέλεια Ο Ρόμπερτ Όουεν τις ιδέες του που οραματιζόταν τις εφάρμοσε στη κοινοβιακή σοσιαλιστική οργάνωση της βιομηχανίας όπου ήταν διαχειριστής.Ο Όουεν έμεινε γνωστός ως φιλάνθρωπος και κοινωνικός μεταρρυθμιστής.Οι άνδρες αυτοί ο Ετιέν Καμπέ και ο Ρόμπερτ Όουεν  ίδρυσαν οργανωμένες κοινότητες συνεταιριστικώς ή με βάση τις αρχές της κοινοκτημοσύνης ελπίζοντας ότι οι  κοινότητες αυτές με την επιτυχία τους θα αποτελούσαν παράδειγμα προς μίμηση.  Τα σοσιαλιστικά αυτά πειράματα βρήκαν την εφαρμογή τους και στις Ηνωμένες Πολιτείες.  Ο Γάλλος Σάρλ Φουριέ (1772-1837) σοσιαλιστής,φιλόσοφος,διανοητής,αποκήρυξε τα υπάρχοντα συστήματα και ανέπτυξε έναν ουτοπικό σοσιαλισμό.Ήταν θιασώτης συνεταιριστικών οργανώσεων,τις οποίες ονόμαζε "φάλαγγες",οι οποίες ήταν οικονομικές ομάδες που αποτελούνταν από 1620 ανθρώπους,οι οποίοι θα ζούσαν σε φαλαστήρια,η λέξη είναι σύνθετη από τις λέξεις φάλαγγα + μοναστήρι (falange+ monastere). Στα Αγγλικά:Pfalansteries.Στα Γαλλικά: Phalasteres ( τονισμένο το ste).Ήταν ένα κτίριο, στο οποίο θα ζούσαν όλοι και οι δουλειές θα μοιράζονταν αναλόγως με τις φυσικές ικανότητες του κάθε μέλους.Ο Σάρλ Φουριέ βρήκε οπαδούς στη Γαλλία και στην Αμερική.Ο Ανρί-ντε Σαιν-Σιμόν.Το όνομα του όλο είναι Κλωντ Ανρί ντε Ρουβρουά κόμης του Σαιν Σιμόν (1760-1825) ήταν Γάλλος πρώϊμος σοσιαλιστής θεωρητικός.Η φιλοσοφική και πολιτική σκέψη του έθεσε τα θεμέλια σε πολλές φιλοσοφικές ιδέες του 19ου αιώνα. Σαν  θεωρητικός αρκέσθηκε να απευθυνθεί στους σύγχρονους του με τα συγγράμματα του. Ήταν υπέρ της ηνωμένης Ευρώπης,η οποία θα καταργούσε τον πόλεμο προς χάριν ενός ανανεωμένου χριστιανισμού,ο οποίος με την επιρροή της ηθικής διδασκαλίας του θα ενστάλαζε το πνεύμα της αδελφοσύνης στις κοινωνικές υποθέσεις και  ήταν υπέρμαχος  της κυβερνήσεως,την οποίαν θα αποτελούσαν σοφοί και δίκαιοι άνδρες,οι οποίοι θα στηρίζονταν στην επιστήμη και στη φιλοσοφία.