Καλωσήλθατε αγαπημένοι μου μαθητές και μαθήτριες όλων των ηλικιών στα Φθινοπωρινά μαθήματα της Λατινικής Γραμματικής, την πανηγυρική έναρξη των οποίων κάνουμε σήμερα  Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2013 με  ένα εγκώμιο για να εξάρουμε τις αρετές των πράξεων των Αρχαίων Λατίνων μέσα από την Φιλολογία τους. Η ιστορία και ο χαρακτήρας της Λατινικής φιλολογίας,όπως και της Αρχαίας Ελληνικής, βρίσκονται σε άμεση σχέση με τον χαρακτήρα του λαού μέσα από τον οποίον κάθε μία βρίσκει την έκφραση της. Το δικό μας ενδιαφέρον με τα μαθήματα της Λατινικής γραμματικής, εστιάζεται στον χαρακτήρα του ρωμαϊκού λαού και την κοινωνική και πολιτιστική του εξέλιξη. Η ιστορική εξέλιξη διαχωρίζει την φιλολογία σε διάφορες περιόδους. Οι εξελικτικοί περίοδοι,που καθόρισαν το πνεύμα και τα χαρακτηριστικά της Λατινικής Φιλολογίας, είναι η παιδεία, η εδαφική επέκταση,η εσωτερική πολιτική και η οικονομική ευημερία.Με την Λατινική φιλολογία συμβαίνει το  αξιοσημείωτο,ότι  σε κανένα μέρος της οικουμένης δεν αντανακλάται  τόσο παραστατικά η εξέλιξη η ιστορική και ο χαρακτήρας του λαού,όσο πιο πολύ στη Ρώμη. Οι μεταβολές βεβαίως από την μία ιστορική περίοδο στην άλλη δεν επήλθαν,όπως είναι φυσικό,απότομα και ξαφνικά. Ο τρόπος έκφρασης μιας εποχής πολλές φορές ίσχυε και για την επόμενη περίοδο του χρόνου. Οι μαρτυρίες οι σχετικές με την Λατινική φιλολογία είναι ελάχιστες,γι αυτό το ενδιαφέρον και η προσπάθεια των ειδικών  επιστημόνων προσβλέπει  προς την αποκατάσταση της εικόνας του συνόλου των  παλαιών  κειμένων της Λατινικής φιλολογίας, μέσα από τους υπαινιγμούς,που άφιναν οι μεταγενέστεροι Ρωμαίοι συγγραφείς στα έργα τους τα συγγραφικά,μέσα από τη θεματογραφίας τους. Με αυτό τον τρόπο ανακάλυψαν ότι το Ρωμαϊκό δίκαιο έχει τις θεμελιώδεις αρχές του,τους ηθικούς κανόνες του,στην  "Δωδεκάδελτο"που είναι κώδικας,όπου αναγράφονται οι κοινωνικές,οι οικογενειακές και οικονομικές  υποχρεώσεις. Αυτοί οι κανόνες στην αρχική  μορφή τους  επέζησαν από τους αρχαιοτάτους χρόνους. Ο έντονος και ιδιαίτερος τρόπος συμπεριφοράς  του χαρακτήρα,οι ενέργειες και η σκέψη,που χαρακτήριζαν τους  Αρχαίους  Ρωμαίους αποδίδονταν σε  μεγάλο αριθμό αποφθεγμάτων και γνωμικών,τα οποία αφορούσαν τις ασχολίες,τα γεγονότα και τα εμπειρικά διδάγματα από τον βίο τον οικογενειακό. Η διαμόρφωση της Λατινικής γλώσσας στην κλασσική εποχή παρουσιάζει διαφορές στις λεπτομέρειες της  προσωπικής έκφρασης, στον γραπτό και στον προφορικό λόγο και όχι στα σημαντικά σημεία της σύνταξης. Από ατελή και σκορπισμένα εδώ κι εκεί στοιχεία,παρατήρησαν οι γλωσσολόγοι επιστήμονες  μία απομάκρυνση βαθμιαία από την γραπτή γλώσσα και αργότερα την δημιουργία τοπικών διαλέκτων,η οποία οδήγησε τελικά στον σχηματισμό των ρωμανικών γλωσσών.Η κλασσική Λατινική γλώσσα  με την πλήρη απομάκρυνση  από το τελικό σύμφωνο m στις πολυσύλαβες λέξεις,είχε εκπέσει,έχασε την αξία της, από την εποχή της παλαιάς Λατινικής.Τα άτονα μακρά φωνήεντα έγιναν βραχέα και έπειτα άρχισε η μείωση του πτωτικού συστήματος,η οποία κατέληξε στην περίπτωση των ουσιαστικών,σε δύο μόνο τύπους,ένα Ενικό και ένα Πληθυντικό.Κατά ένα μεγάλο μέρος δεν έφταιγε  γι αυτές τις μετατροπές το φθογγολογικό, τα φωνήεντα και οι δίφθογγοι. Η κλασσική  Λατινική γραμματική είχε 5 φωνήεντα,a,e,i,o,u άλλοτε βραχέα και άλλοτε μακρά.Ένα έκτο φωνήεν το y,χρησίμευε για την εκ νέου γραφή ελληνικών λέξεων,οι οποίες ουδέποτε πιθανώς έγιναν πραγματικά λατινικές. Από τους πέντε αμετάβλητους διφθόγγους η av προφερόταν σε όλη τη διάρκεια των κλασσικών χρόνων,στη γλώσσα των πόλεων, σε au. H αρχαία  ae που παλαιότερα ήταν ai, την πρόφεραν πιθανώς ως ai. Σε σύντομο χρονικό διάστημα το ai μετεβλήθη εις e αντίστοιχο προς το ελληνικό  αι το άλφα γιώτα, ενώ η αρχαία oe ήταν κατ αρχάς oι, και μετατράπηκε σε κλειστό e όπως το γερμανικό  o (το γερμανικό  o είναι με δύο τελίτσες από πάνω του).( Ελπίζω να μην σας κούρασαν τα μπλα μπλα όπως  το επιβάλλουν οι περιστάσεις της καλής και λεπτομερούς μάθησης).