Aγαπημένοι μου αναγνώστες μαθητές και μαθήτριες όλων των ηλικιών
Καλημέρα
Σήμερα Δευτέρα 3 Ιουνίου 2013 είναι η αρχή της πρώτης εβδομάδας του πρώτου καλοκαιρινού μήνα του Ιουνίου. Καλή Εβδομάδα και Καλό Μήνα.
Σήμερα συνεχίζουμε το μάθημα μας της Λατινικής Γραμματικής,που είναι τα
Ε π ί θ ε τ α- a d i e c t i v a
Τα επίθετα τα adiectiva,όπως και στην Αρχαία Ελληνική παρουσιάζονται με τρείς μορφές
1) Είναι τ ρ ι κ α τ ά λ η κ τ α
π.χ. altus-alta-altum=o υψηλός-η υψηλή-το υψηλό
celer-celeris-celere=o ταχύς-η ταχεία- το ταχύ
2) Είναι δ ι κ α τ ά λ η κ τ α
π.χ. fortis-fortis-forte=o δυνατός-η δυνατή-το δυνατό
3) Είναι μ ο ν ο κ α τ ά λ η κ τ α
π.χ. felix=ο ευτυχισμένος-η ευτυχισμένη-το ευτυχισμένο.
Είναι αναγκαίο,να πούμε
ότι τα τ ρ ι κ α τ ά λ η κ τ α και στα τρία γένη έχουν διαφορετικές καταλήξεις
αρσενικό γένος: masculinum: alt-us
θηλυκό γένος femininum: al-ta
ουδέτερο γένος neutrum: alt-um.
τα δ ι κ α τ ά λ η κ τ α έχουν όμοιeς καταλήξεις στο αρσενικό γένος και στο θηλυκό, διαφέρουν οι καταλήξεις στο ουδέτερο γένος.
αρσενικό γένος: fort-is
θηλυκό γένος: fort-is
ουδέτερο γένος: fort-e
τα μ ο ν ο κ α τ ά λ η κ τ α έχουν τις ίδιες καταλήξεις και στα τρία γένη
το επίθετο felix είναι το ίδιο και στα τρία γένη
αρσενικό-θηλυκό-ουδέτερο
felix= ο ευτυχισμένος-η ευτυχισμένη-το ευτυχισμένο
Ας ιδούμε τώρα πώς κλίνονται
1) Τα τ ρ ι κ α τ ά λ η κ τ α είναι
a) δ ε υ τ ε ρ ό κ λ ι τ α ε π ί θ ε τ α .
Στο α ρ σ ε ν ι κ ό γένος και στο ο υ δ έ τ ε ρ ο κλίνονται ό π ω ς τα ο υ σ ι α σ τ ι κ ά ο νό μ α τ α της β' κ λ ί σ η ς.
Στο θ η λ υ κ ό γένος κλίνονται όπως τα ουσιαστικά ονόματα της α' κ λ ί σ η ς.
long-us = ο μακρός liber=o ελεύθερος
long-a=η μακρά liber-a= η ελεύθερη
long-um=το μακρό liber-um=το ελεύθερο
b) ε π ί θ ε τ α τ ρ ι τ ό κ λ ι τ αι
Κ λ ί ν ο ν τ α ι και σ τ α τ ρ ί α γ έ ν η όπως τα ο υ σ ι α σ τ ι κ ά της γ. κ λ ί σ η ς.
celer= ο ταχύς acer= ο οξύς
celeris= η ταχεία acris= η οξεία
celere=το ταχύ acre= το οξύ
2) Τα δ ι κ α τ ά λη κ τ α ε π ί θ ε τ α και τα μ ο ν ο κ α τ ά λ η κ τ α είναι κ α θ ο λ ο κ λ η ρ ί α ν τ ρ ι τ ό κ λ η τ α.
π.χ. α ρ σ ε ν ι κ ό γένος facil-is = o εύκολος felix= o ευτυχισμένος
θ η λ υ κ ό γ έ ν ο ς facil-is= η εύκολη felix= η ευτυχισμένη
ο υ δ έ τ ε ρ ο γ έ ν ο ς facil-e= το εύκολο felix= το ευτυχισμένο
Δ ι κ α τ ά λ η κ τ α είναι όλα τα επίθετα του σ υ γ κ ρ ι τ ι κ ο ύ β α θ μ ο ύ.
αρσενικό γένος alt-ior= ο ψηλότερος
θηλυκό γένοσ alt-ior= η ψηλότερη
ουδέτερο γένος alt-ius= το ψηλότερο.
Τα δ ε υ τ ε ρ ό κ λ ι τ α ε π ί θ ε τ α 1) με καταλήξεις σε
-us bon-us = o αγαθός
-a bon-a = η αγαθή
-um bon-um = το αγαθό
2) με καταλήξεις σε
αρσενικό γένος -er liber= ελεύθερος niger= ο μαύρος
θηλυκό γένος -era liber-a= ελεύθερη nigra= η μαύρη
ουδέτερο γένος -erum liber-um= ελεύθερο nigr-um = το μαύρο
Ένα επίθετο έχει τις καταλήξεις σε
-ur
-ura
-urum
και είναι το μοναδικό
είναι το satur- satura - saturum = πλήρης
Συνεχίζουμε τώρα με την κλίση των δ ε υ τ ε ρ ό κ λ ι τ ω ν ε π ι θ έ τ ω ν
Παίρνουμε ως παράδειγμα το επίθετο
bonus = αγαθός
Singularis
Nominativus bon-us bon-a bon-um
Genetivus bon-i bon-ae bon-i
Dativus bon-o bon-ae bon-o
Accusativus bon-um bon-um bon-um
Vocativus bon-e bon-a bon-um
Ablativus bon-o bon-o bon-o
Pluralis
Nominativus bon-i bon-ae bon-a
Genetivus bon-orum bon-arum bon-orum
Dativus bon-is bon-is bon-is
Accusativus bon-os bon-as bon-a
Vocativus bon-i bon-ae bon-a
Ablativus bon-is bon-is bon-is
Όμοια με το επίθετο bonus-bona-bonum κλίνονται τα επίθετα
malus-mala-malum = κακός-κακή-κακό
magnus-magna-magnum = μεγαλος-μεγάλη-μεγάλο
parv-us
parv-a
parv-um = μικρός
και άλλα
To επίθετο liber = ελεύθερος
Singularis
masculinum femininum neutrum
Nominativus liber liber-a liber-um
Genetivus liber-i liber-ae liber-i
Dativus liber-o liber-ae liber-o
Accusativus liber-um liber-am liber-um
Vocativus liber liber-a liber-um
Ablativus liber-o liber-a liber-o
Pluralis
masculinum femininum neutrum
Nominativus liber-i liber-ae liber-a
Genetivus liber-orum liber-arum liber-orum
Dativus liber-is liber-is liber-is
Accusativus liber-os liber-as liber-a
Vocativus liber-i liber-ae liber-a
Ablativus liber-is liber-is liber-is
Όμοια με το επίθετο liber κλίνονται τα επίθετα
asper asper-a asper-um = τραχύς-τραχεία-τραχύ
miser miser-a miser-um = άθλιος-αθλία-άθλιο
tener tener-a tener-um = τρυφερός-τρυφερή-τρυφερό
Τα σύνθετα που λήγουν σε - fer
όπως frugifer-frugifera-frugiferum = καρποφόρος
pomifer-pomifera-pomiferum = οπωροφόρος ή λήγουν σε
-ger όπως
armiger-armigera-armigerum = οπλοφόρος και το μοναδικό σε
-ur
-ura
-urum
satur-satura-saturum = πλήρης.
Αυτά τα επίθετα έχουν αποβάλλει την κατάληξη -us και την κατάληξη -e στον ενικό αριθμό σε δύο πτώσεις την ονομαστική και την κλητική του αρσενικού γένους έτσι από το liber-us προήλθε το liber από το miser-us προήλθε το miser και τα λοιπά.
To επίθετο niger = μαύρος
Singularis
masculinum femininum neutrum
Nominativus niger migr-a nigr-um
Genetivus nigr-i nigr-ae nigr-i
Dativus nigr-o nigr-ae nigr-a
Accusativus nigr-um nigr-am nigr-um
Vocativus niger nigr-a nigr-um
Ablativus nigr-o nigr-a nigr-o
Pluralis
masculinum femininum neutrum
Nominativus nigr-i nigr-ae nigr-a
Genetivus nigr-orum nigr-arum nigr-orum
Dativus nigr-is nigr-is nigr-is
Accusativus nigr-os nigr-as nigr-a
Vocativus nigr-i nigr-ae nigr-a
Ablativus nigr-is nigr-is nigr-is
Όπως το επίθετο niger-nigra-nigrum = ο μαύρος-η μαύρη- το μαύρο κλίνονται και τα επίθετα
aeger
aegra
aegrum = άρρωστος
creber
cre-bra
cre-brum = πυκνός
pulcher
pul-chra
pul-chrum = ωραίος
ruber
ru-bra
ru-brum = ερυθρός
sacer
sa-cra
sa-crum = ιερός
Και αυτά τα επίθετα στον ενικό αριθμό στις πτώσεις ονομαστική και κλητική του αρσενικού γένους έχουν αποβάλλει τις καταλήξεις -us και -e .Μετά την αποβολή αυτών των καταλήξεων ανέπτυξαν ένα βραχύ e μπροστά από τον χαρακτήρα του θέματος r .
Με αποτέλεσμα να προέλθει με αυτό τον τρόπο από το nigr-us το nigr- και έπειτα το nig-e-r .
Από το sacr-us να προέλθει το sacr- και έπειτα το sac-e-r και τα λοιπά.
Καλό Διάβασμα
Καλημέρα
Σήμερα Δευτέρα 3 Ιουνίου 2013 είναι η αρχή της πρώτης εβδομάδας του πρώτου καλοκαιρινού μήνα του Ιουνίου. Καλή Εβδομάδα και Καλό Μήνα.
Σήμερα συνεχίζουμε το μάθημα μας της Λατινικής Γραμματικής,που είναι τα
Ε π ί θ ε τ α- a d i e c t i v a
Τα επίθετα τα adiectiva,όπως και στην Αρχαία Ελληνική παρουσιάζονται με τρείς μορφές
1) Είναι τ ρ ι κ α τ ά λ η κ τ α
π.χ. altus-alta-altum=o υψηλός-η υψηλή-το υψηλό
celer-celeris-celere=o ταχύς-η ταχεία- το ταχύ
2) Είναι δ ι κ α τ ά λ η κ τ α
π.χ. fortis-fortis-forte=o δυνατός-η δυνατή-το δυνατό
3) Είναι μ ο ν ο κ α τ ά λ η κ τ α
π.χ. felix=ο ευτυχισμένος-η ευτυχισμένη-το ευτυχισμένο.
Είναι αναγκαίο,να πούμε
ότι τα τ ρ ι κ α τ ά λ η κ τ α και στα τρία γένη έχουν διαφορετικές καταλήξεις
αρσενικό γένος: masculinum: alt-us
θηλυκό γένος femininum: al-ta
ουδέτερο γένος neutrum: alt-um.
τα δ ι κ α τ ά λ η κ τ α έχουν όμοιeς καταλήξεις στο αρσενικό γένος και στο θηλυκό, διαφέρουν οι καταλήξεις στο ουδέτερο γένος.
αρσενικό γένος: fort-is
θηλυκό γένος: fort-is
ουδέτερο γένος: fort-e
τα μ ο ν ο κ α τ ά λ η κ τ α έχουν τις ίδιες καταλήξεις και στα τρία γένη
το επίθετο felix είναι το ίδιο και στα τρία γένη
αρσενικό-θηλυκό-ουδέτερο
felix= ο ευτυχισμένος-η ευτυχισμένη-το ευτυχισμένο
Ας ιδούμε τώρα πώς κλίνονται
1) Τα τ ρ ι κ α τ ά λ η κ τ α είναι
a) δ ε υ τ ε ρ ό κ λ ι τ α ε π ί θ ε τ α .
Στο α ρ σ ε ν ι κ ό γένος και στο ο υ δ έ τ ε ρ ο κλίνονται ό π ω ς τα ο υ σ ι α σ τ ι κ ά ο νό μ α τ α της β' κ λ ί σ η ς.
Στο θ η λ υ κ ό γένος κλίνονται όπως τα ουσιαστικά ονόματα της α' κ λ ί σ η ς.
long-us = ο μακρός liber=o ελεύθερος
long-a=η μακρά liber-a= η ελεύθερη
long-um=το μακρό liber-um=το ελεύθερο
b) ε π ί θ ε τ α τ ρ ι τ ό κ λ ι τ αι
Κ λ ί ν ο ν τ α ι και σ τ α τ ρ ί α γ έ ν η όπως τα ο υ σ ι α σ τ ι κ ά της γ. κ λ ί σ η ς.
celer= ο ταχύς acer= ο οξύς
celeris= η ταχεία acris= η οξεία
celere=το ταχύ acre= το οξύ
2) Τα δ ι κ α τ ά λη κ τ α ε π ί θ ε τ α και τα μ ο ν ο κ α τ ά λ η κ τ α είναι κ α θ ο λ ο κ λ η ρ ί α ν τ ρ ι τ ό κ λ η τ α.
π.χ. α ρ σ ε ν ι κ ό γένος facil-is = o εύκολος felix= o ευτυχισμένος
θ η λ υ κ ό γ έ ν ο ς facil-is= η εύκολη felix= η ευτυχισμένη
ο υ δ έ τ ε ρ ο γ έ ν ο ς facil-e= το εύκολο felix= το ευτυχισμένο
Δ ι κ α τ ά λ η κ τ α είναι όλα τα επίθετα του σ υ γ κ ρ ι τ ι κ ο ύ β α θ μ ο ύ.
αρσενικό γένος alt-ior= ο ψηλότερος
θηλυκό γένοσ alt-ior= η ψηλότερη
ουδέτερο γένος alt-ius= το ψηλότερο.
Τα δ ε υ τ ε ρ ό κ λ ι τ α ε π ί θ ε τ α 1) με καταλήξεις σε
-us bon-us = o αγαθός
-a bon-a = η αγαθή
-um bon-um = το αγαθό
2) με καταλήξεις σε
αρσενικό γένος -er liber= ελεύθερος niger= ο μαύρος
θηλυκό γένος -era liber-a= ελεύθερη nigra= η μαύρη
ουδέτερο γένος -erum liber-um= ελεύθερο nigr-um = το μαύρο
Ένα επίθετο έχει τις καταλήξεις σε
-ur
-ura
-urum
και είναι το μοναδικό
είναι το satur- satura - saturum = πλήρης
Συνεχίζουμε τώρα με την κλίση των δ ε υ τ ε ρ ό κ λ ι τ ω ν ε π ι θ έ τ ω ν
Παίρνουμε ως παράδειγμα το επίθετο
bonus = αγαθός
Singularis
Nominativus bon-us bon-a bon-um
Genetivus bon-i bon-ae bon-i
Dativus bon-o bon-ae bon-o
Accusativus bon-um bon-um bon-um
Vocativus bon-e bon-a bon-um
Ablativus bon-o bon-o bon-o
Pluralis
Nominativus bon-i bon-ae bon-a
Genetivus bon-orum bon-arum bon-orum
Dativus bon-is bon-is bon-is
Accusativus bon-os bon-as bon-a
Vocativus bon-i bon-ae bon-a
Ablativus bon-is bon-is bon-is
Όμοια με το επίθετο bonus-bona-bonum κλίνονται τα επίθετα
malus-mala-malum = κακός-κακή-κακό
magnus-magna-magnum = μεγαλος-μεγάλη-μεγάλο
parv-us
parv-a
parv-um = μικρός
και άλλα
To επίθετο liber = ελεύθερος
Singularis
masculinum femininum neutrum
Nominativus liber liber-a liber-um
Genetivus liber-i liber-ae liber-i
Dativus liber-o liber-ae liber-o
Accusativus liber-um liber-am liber-um
Vocativus liber liber-a liber-um
Ablativus liber-o liber-a liber-o
Pluralis
masculinum femininum neutrum
Nominativus liber-i liber-ae liber-a
Genetivus liber-orum liber-arum liber-orum
Dativus liber-is liber-is liber-is
Accusativus liber-os liber-as liber-a
Vocativus liber-i liber-ae liber-a
Ablativus liber-is liber-is liber-is
Όμοια με το επίθετο liber κλίνονται τα επίθετα
asper asper-a asper-um = τραχύς-τραχεία-τραχύ
miser miser-a miser-um = άθλιος-αθλία-άθλιο
tener tener-a tener-um = τρυφερός-τρυφερή-τρυφερό
Τα σύνθετα που λήγουν σε - fer
όπως frugifer-frugifera-frugiferum = καρποφόρος
pomifer-pomifera-pomiferum = οπωροφόρος ή λήγουν σε
-ger όπως
armiger-armigera-armigerum = οπλοφόρος και το μοναδικό σε
-ur
-ura
-urum
satur-satura-saturum = πλήρης.
Αυτά τα επίθετα έχουν αποβάλλει την κατάληξη -us και την κατάληξη -e στον ενικό αριθμό σε δύο πτώσεις την ονομαστική και την κλητική του αρσενικού γένους έτσι από το liber-us προήλθε το liber από το miser-us προήλθε το miser και τα λοιπά.
To επίθετο niger = μαύρος
Singularis
masculinum femininum neutrum
Nominativus niger migr-a nigr-um
Genetivus nigr-i nigr-ae nigr-i
Dativus nigr-o nigr-ae nigr-a
Accusativus nigr-um nigr-am nigr-um
Vocativus niger nigr-a nigr-um
Ablativus nigr-o nigr-a nigr-o
Pluralis
masculinum femininum neutrum
Nominativus nigr-i nigr-ae nigr-a
Genetivus nigr-orum nigr-arum nigr-orum
Dativus nigr-is nigr-is nigr-is
Accusativus nigr-os nigr-as nigr-a
Vocativus nigr-i nigr-ae nigr-a
Ablativus nigr-is nigr-is nigr-is
Όπως το επίθετο niger-nigra-nigrum = ο μαύρος-η μαύρη- το μαύρο κλίνονται και τα επίθετα
aeger
aegra
aegrum = άρρωστος
creber
cre-bra
cre-brum = πυκνός
pulcher
pul-chra
pul-chrum = ωραίος
ruber
ru-bra
ru-brum = ερυθρός
sacer
sa-cra
sa-crum = ιερός
Και αυτά τα επίθετα στον ενικό αριθμό στις πτώσεις ονομαστική και κλητική του αρσενικού γένους έχουν αποβάλλει τις καταλήξεις -us και -e .Μετά την αποβολή αυτών των καταλήξεων ανέπτυξαν ένα βραχύ e μπροστά από τον χαρακτήρα του θέματος r .
Με αποτέλεσμα να προέλθει με αυτό τον τρόπο από το nigr-us το nigr- και έπειτα το nig-e-r .
Από το sacr-us να προέλθει το sacr- και έπειτα το sac-e-r και τα λοιπά.
Καλό Διάβασμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου