Αγαπημένοι μου αναγνώστες μαθητές και μαθήτριες όλων των ηλικιών
Σήμερα Τετάρτη  12 Ιουνίου 2013  συνεχίζουμε το μάθημα της Λατινικής γραμματικής  με τα ε π ί θ ε τ α  που λήγουν  σε  -dicus,- ficus,- volus.Aυτά είναι σύνθετα με δεύτερο συνθετικό  τα ρήματα
dico =λέγω
facio= κάνω
volo = θέλω
Τα   π α ρ α θ ε τ ι κ ά   τους τα σχηματίζουν  σε  -entior  και -entissimus.
Λήγει σε -dicus το
maledicus  γενική  maledici = κακολόγος
maledic-entior, maledic- entius-maledicenti-a-maledicenti-um
Λήγει σε -ficus το
magnificus  γενική  magnifici = μεγαλοπρεπής
magnific-entior,magnificentius
magnificentissimus -magnificentissima-magnificentissimum
Λήγει σε -volus το 
benevolus  γενική  benevoli = ευμενής
benevol-entiur,benevol-entius
benevol-entissimus, benevolentissim-a,benevolentissim-um
 Τα   π α ρ α θ ε τ ι κ ά  του  ε π ι θ έ τ ο υ  providus  γενική  provid-i  = προνοητικός
 σχηματίζονται  με τον ίδιο τρόπο.
provid-entior
provid-entissimus
Aυτών των παραθετικών ο σχηματισμός είναι  ο κανονικός .
Ο αρχικός   σχηματισμός των  ε π ι θ έ τ ω ν  στον θετικό βαθμό ήταν benevolens -  magnificens-maledicens -providens
Με διαφορετικό τρόπο σχηματίζονται  τα  π α ρ α θ ε τ ι κ ά  του ε π ι θ έ τ ο υ  dives =πλούσιος.Η γενική του είναι  divit-is και  με συγκοπή dit-is. Σ υ γ κ ο π ή  στην γραμματική ονομάζεται η αποβολή της βραχύχρονης  συλλαβής που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο σύμφωνα.
Τα π α ρ α θ ε τ ι κ ά  είναι
divit-ior και dit-ior
divit-issimus και dit-issimus.

Tα  π α ρ α θ ε τ ι κ ά που δεν σχηματίζονται κανονικά  τα  α ν ώ μ α λ α   π α ρ α θ ε τ ι κ ά είναι τα
bonus = αγαθός
 melior-melius = καλύτερος
optimus-optima-optimum= άριστος
malus = κακός
peior-peius = χειρότερος
pessimus-pessima-pessimum = χείριστος
magnus =μεγάλος
maior-maius = μεγαλύτερος
maximus-maxima-maximum= μέγιστος
paryus = μικρός
minor-minus =μικρότερος
minimus-minima-minimum = ελάχιστος
multi-multae-multa = πολλοί
plures - plura = περισσότεροι
plurimi-plurimae-plurima = πλείστοι
multum= πολύ
plus = περισσότερο
plurimum= πάρα πολύ.

Είναι και δύο   ά κ λ ι τ α  ε π ί θ ε τ α  το
frugi = συνετός  και το
nequam= ανάξιος λόγου,μηδαμινός, των οποίων  τα π α ρ α θ ε τ ι κ ά   του μεν frugi  είναι
frugatior-frugatius
frugatissimus-frugatissima- frugatissimum
Tου nequam  τα π α ρ α θ ε τ ι κ ά  είναι
nequior-nequius
nequissimus-nequissima-nequissimum.

Eίναι και άλλα   ε π ί θ ε τ α  που ονομάζονται  ε λ λ ε ι π τ ι κ ά  ως προς τους β α θ μ ο ύ ς  των   π α ρ α θ ε τ ι κ ώ ν  είναι τα  defectiva  gradibus.
Α) Δεν   έ χ ο υ ν  π α ρ α θ ε τ ι κ ά , όπως συμβαίνει και στην ελληνική  γλώσσα ,
Τα  ε π ί θ ε τ α   που  φανερώνουν  ι δ ι ό τ η τ α   ή   π ο ι ό τ η τ α ,τα οποία δεν μπορούν να παρουσιάζουν διάφορους βαθμούς.
 είναι:
1) αυτά που φανερώνουν  ύ λ η
aureus = χρυσός
ferreus = σιδερένιος
2) αυτά που φανερώνουν  τ ό π ο  ή   χ ρ ό ν ο
marinus = θαλασσινός
nocturnus = νυκτερινός
3) αυτά που φανερώνουν  μ έ τ ρ ο
dipes = δίποδος
triennis = τρίχρονος
4) αυτά που φανερώνουν  σ υ γ γ έ ν ε ι α   ή   κ α τ α γ ω γ ή
paternus = πατρικός
fraternus - αδελφικός
romanus = ρωμαϊκός
5) αυτά που φανερώνουν
το   α π ό λ υ τ ο  ή   ά ρ ν η σ η
mortalis = θνητός
comnipotens= παντοδύναμος
immortalis = αθάνατος
insomnis = άυπνος  και τα λοιπά.
Β) Δεν έχουν θ ε τ ι κ ό   β α θ μ ό
Προπάντων τα  π α ρ α θ ε τ ι κ ά  ε π ι θ έ τ ω ν   που σχηματίστηκαν από ε π ι ρ ρ ή μ α τ α  ή  π ρ ο θ έ σ ε ι ς,όπως και στην ελληνική γλώσσα.
citra = από δω, μέσα     citerior =πλησιέστερος     citimus = εγγύτατος
 Δεν έχει θετικό            deterior = χειρότερος        deterrimus = χείριστος
intra =εντός                   interior= εσώτερος            intimus = εσώτατος
Δεν έχει θετικό             ocior = ταχύτερος             ocissimus = ταχύτατος
(είναι το ελλ. ωκύς)
prae = εμπρός              prior = πρότερος               primus = πρώτος
prope = πλησίον          propior = εγγύτερος          proximus = εγγύτατα
potis = δυνατός           potior = δυνατότερος         potissimus = ο πιο δυνατός
ultra =πέρα                  ulterior = εξώτερος            ultimus = έσχατος
Γ) Δεν έχουν το  έ ν α   α π ό   τα   δ ύ ο   π α ρ α θ ε τ ι κ ά
a) σ υ γ κ ρ ι τ ι κ ό.   Τα επίθετα
falsus = ψευδής                                                    falsissimus = ψευδέστατος
novus = νέος            resentior από το resens         novissimus = έσχατος
                                              πρόσφατος
sacer =ιερός            sanctior από το sanctus         sacerrimus = ιερότατος
vetus =παλαιός        vetustior από το vetustus       veterrimus = παλαιότατος  και άλλα
b) Δεν έχουν  υ π ε ρ θ ε τ ι κ ό  τα επίθετα
alacer =εύθυμος      alacrior = ευθυμότερος
iuvenis = νέος           iunior = νεότερος
senex = γέρος          senior = πρεσβύτερος  και άλλα

Ε π ί θ ε τ α     που είναι abutantia  έχουν δύο τύπους.Αυτά  είναι τα
exterus   exterior   εξώτερος       extremus   και   extimus   = εξώτατος
inferus    inferior    κατώτερος     infimus      και   imus = κατώτατος
superus  superior  υπέρτερος      supremus  και   summus = ύψιστος
posterus  posterior=υστερότερος  postremus  και  postumus =τελευταίος

Καλό Διάβασμα