Το Κυριακάτικο Μυθιστόρημα
-Κύριοι και δεσποινίδες.Καλησπέρα.
-Τι συμβαίνει,κύριε καθηγητά?Πού είναι ο Δόκτορ Κλάρκ Φρόντιν?
-Ο συνάδελφος καθηγητής σας βρίσκεται στο εξωτερικό σε  συνέδριο προσκαλεσμένος από την Παγκόσμια Ιατρική Ψυχιατρική Εταιρεία Ερεύνης και όπως καταλαβαίνετε είμαι επιφορτισμένος με  το καθήκον να σας  κάνω  παράδοση  στο μάθημα,που θα σας παρέδιδε συτή την ώρα και είναι το καθήκον μου επιβεβλημένο για το  δικό σας όφελος.
-Είναι πολυπράγμων νους ο Δόκτορ Ράμπλιν.
-Ναι,αυτό αποδεικνύεται.
-Σας παρακαλώ να με προσέχετε άσχετα αν δεν είμαι ο καθηγητής στο μάθημα αυτό. Το μάθημα που θα σας παραδώσω και η διδασκαλία που θα γίνει τα επόμενα λεπτά  έχει μεγάλη σημασία όχι μόνον για τις γνώσεις που θα αποκτήσετε και που θα αξιοποιηθούν στις τμηματικές εξετάσεις στο τέλος της πανεπιστημιακής σας πρώτης χρονιάς για την μετάβαση σας στο δεύτερο έτος σπουδών, αλλά οι γνώσεις αυτές παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την επιστημονική σας κατάρτηση στην δύσκολη αυτή ειδικότητα της Ψυχιατρικής και δεν αφορούν οι γνώσεις αυτές μόνον όσους θα διαπρέψουν στην ειδικότητα αυτή,την Ψυχιατρική.Αφορούν και όλους τους φοιτητές,που θα ακολουθήσουν άλλες ειδεικότητες.Το θέμα της σημερινής παράδοσης είναι η Κατάθλιψη και η θεραπευτική αντιμετώπιση της.Θα προσπαθήσω να αναλύσω το θέμα και να  το ολοκληρώσω,όπως ακριβώς θα έκανε ο καθηγητής σας στο μάθημα αυτό.Ο αγαπητός συνάδελφος και φίλος μου ο Δόκτορ Κλαρκ Φρόντιν.
-Σας ευχαριστούμε πολύ,κύριε καθηγητά για την προθυμία σας αυτή.
-Το καθήκον μου,δεσποινίς Χαρή,με παρακινεί και η συναδελφική συνεργασία.
-Εσείς,κύριε καθηγητά,πότε θα παρευρεθείτε σε συνέδριο.Περιμένουμε τα νεότερα ιατρικά δεδομένα  από  τη Γστρεντερολογία.
-Συν τω χρόνω,παιδιά.Δε μπορούμε να λείψουμε όλοι οι καθηγητές από το πανεπιστήμιο συγχρόνως.
-Σας ευχαριστούμε,κύριε καθηγητά, και σας ευχόμαστε καλή επιτυχία.
Έκπληκτος ο Δόκτορ Ράμπλιν ρώτησε γιατί?
-Για την καλή διεξαγωγή και ολοκλήρωση του θέματος είπαν.
 Ο καθηγητής γέλασε για την απειρία των πρωτοετών φοιτητών του.
Αρχίζουμε και σας παρακαλώ να κάνετε ησυχία για να γίνει η ολοκλήρωση της παράδοσης του θέματος αυτού όσο γίνεται πιο σωστή.
-Η κατάθλιψη η παθολογική αυτή κατάσταση που παρουσιάζεται στον άνθρωπο είναι μία νόσος πολυπαραγοντική.
-Τι εννοείτε,κύριε καθηγητά με τη λέξη πολυπαραγοντική.
-Θέλω να πω,ότι η νόσος αυτή προκαλείται από την αλληλοεπίδραση βιολογικών και ψυχοκοινωνικών παραγόντων.Και για να γίνω πιο σαφής θα σας πω,ότι η κατάθλιψη δεν εμφανίζεται σε όλους τους ασθενείς με τα ίδια συμπτώματα.Άλλοι ασθενείς είναι θλιμένοι,άλλοι είναι απογοητευμένοι,άλλοι γκρινιάζουν συνεχώς,άλλοι είναι απελπισμένοι,άλλων η ψυχή γεμίζει από τύψεις και ενοχές και άλλοι ασθενείς με κατάθλιψη υποφέρουν από σωματικά ενοχλήματα.
Είναι ανάγκη να  δώσετε προσοχή στο σημείο αυτό,γιατί πολλές φορές οι γιατροί από άλλες ειδικότητες ξεγιελιούνται από τους ασθενείς με κατάθλιψη.
- Από την συμπτωματολογία,κύριε καθηγητά?
-Ακριβώς,παιδί μου,η συμπτωματολογία  του καταθλιμένου ασθενή οδηγεί το γιατρό σε λανθασμένη διάγνωση,γιατί πολλές φορές η κατάθλιψη εισβάλλει με σωματικές ενοχλήσεις.
-Συγγνώμη,κύριε καθηγητά,χρησιμοποιήσατε τη λέξη εισβάλλει σαν να πρόκειται για κάποιον εχθρό.
-Βεβαίως,παιδί μου,είναι εχθρός η ασθένεια,είναι εσωτερικός εχθρός,είναι ένας εχθρός οργανικός,ένας εχθρός που καιροφυλακτεί και περιμένει την κατάλληλη ευκαιριά να παρουσιαστεί και να επιτεθεί στον οργανισμό του ανθρώπου.
-Σας ευχαριστώ πολύ,κύριε καθηγητά.
-Παρακαλώ,παιδί μου.
-Άννα,μη διακόπτεις τον καθηγητή.
-Ευχαριστώ,συνάδελφε,αλλά δεν μπορώ.Θέλω ναυποβάλλω άλλη μία ερώτηση και δε θα σας ενοχλήσω άλλο.
- Σας ακούω,δεσποινίς Χαρή.
-Κύριε καθηγητά,πώς θα καταλάβουμε αν ένας ασθενής υποφέρει από κατάθλιψη για να μην περιπίπτουν  σε λανθασμένη  διάγνωση οι γιατροί από άλλες ειδικότητες.
- Θα σας μιλούσα,δεσποινίς Χαρή,γι αυτό ακριβώς.
-Είδες,Άννα? μην το επαναλάβεις,σε παρακαλούμε.
-Συγγνώμη,συνάδελφοι.
-Κύριοι συνάδελφοι,οι ασθενείς με βαριά κατάθλιψη  σέρνουν τα βήματα τους και προχωρούν αργά.Ο κορμός τους είναι κυρτός και το κεφάλι τους είναι σκυφτό.
-Από κούραση.
-Σσσ,μην αρχίζεις κι εσύ συνάδελφε.
-Συγγνώμη.
-Το πρόσωπο τους είναι γεμάτο ρυτίδες και το βλέμμα τους είναι ικετευτικό.Προφέρουν με δυσκολία τα λόγια τους και πολλές φορές μιλούν ψιθυριστά και οι χειρονομίες τους είναι περιορισμένες,όπως και οι συναισθηματικές εκφραστικές κινήσεις του προσώπου είναι περιορισμένες.
- Είναι αυτό δυνατόν κύριε καθηγητά να οφείλεται σε ψύξη?
-Η  έλλειψη των εκφραστικών κινήσεων θέλεις να πεις,συνάδελφε.Είναι δυνατόν να οφείλεται σε ψύξη,αν δεν υπάρχουν όλα τα άλλα συνοδά συμπτώματα που υπονοούν κατάθλιψη και που απαριθμούμε τώρα. Η κατάθλιψη κύριοι συνάδελφοι,κυριαρχεί στους ηλικιωμένους  ασθενείς,οι οποίοι παρουσιάζουν άγχος,αγωνία,τρίβουν τα χέρια τους συνεχώς, έχουν ανησυχία και πολλές φορές τραβούν τα μαλλιά τους
-Τα μαδούν,κύριε καθηγητά
-Ναι,ακριβώς.
- Ω! ναι.
-Τι θέλεις να πεις,δεσποινίς Χαρή?
-Γνωρίζω αυτή την ασθένεια,κύριε καθηγητά.Νομίζω είναι η Τριχοτιλλομανία.
-Ακριβώς,δεσποινίς,ευχαριστώ που μου δίνεις την ευσαιρία να μιλήσω για τη νόσο αυτή. Η Τριχοτιλλομανία είναι η νόσος  κατά την οποία ο ασθενής τραβά τις τρίχες από το κεφάλι του,από τα φρύδια του,από τις βλεφαρίδες του και μερικοί ασθενείς τραβούν ολόκληρες τούφες από τα μαλλιά τους.
-Πού οφείλεται αυτό,κύριε καθηγητά?
-Οφείλεται στην παρορμητικότητα του ασθενή,στην ανησυχία και στο άγχος του. Ο ασθενής αισθάνεται στενοχωρημένος,άκεφος, θλιμένος και απογοητευμένος.Ο  πόνος  αυτός στη ψυχή τους είναι βαρύτερος από κάθε άλλο σωματικό πόνο. Ο ασθενής με κατάθλιψη,κύριοι, συγκινείται εύκολα,αναλύεται σε λυγμούς με ασήμαντα ερεθίσματα.
-Όπως,κύριε καθηγητά?
-Όπως,δεσποινίς,όταν βλέπει στην τηλεόραση  κάποιο φίλμ.
Άλλοι ασθενείς δεν μπορούν να εκφράσουν τη λύπη που τους πλακώνει την ψυχή.
-Πώς μπορούμε να τους παρακινήσουμε να εκφραστούν,κύριε καθηγητά?
-Στην ικανότητα του θεράποντα ιατρού προσεγγίζει αυτό,δεσποινίς Χαρή. "Δε μπορώ να κλάψω" μου ανέφερε κάποιος ασθενής μου που με επισκέφθηκε στο γραφείο μου για έναν κοιλιακό πόνο από τον οποίον υπέφερε,που τελικά  αποδείχτηκε ότι είχε κατάθλιψη.Οι ασθενείς με κατάθλιψη κουράζονται εύκολα.Αποφεύγουν τις δραστηριότητες,αποφεύγουν τις ευχάριστες ασχολίες και τα άλλα ενδιαφέροντα,τα οποία στο παρελθόν απολάμβαναν με ευχαρίστηση.
- Μεγάλη δυστυχία,κύριε καθηγητά.
-Ναι,ακριβώς,δεσποινίς. Ο καταθλιμένος ασθενής νοιώθει κουρασμένος και δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί ,δυσκολεύεται να θυμηθεί ,δυσκολεύεται να σκεφθεί και να αποφασίσει.Διαρκώς αναβάλλει και η παραμικρή δραστηριότητα τον κουράζει.Διεκπεραιώνει με κόπο τις δραστηριότητες του και όλα του φαίνονται "βουνό".Παραμελεί την εμφάνιση του,αδιαφορεί για τη δουλειά του,απομακρύνεται από φίλους και γνωστούς και κλείνεται στο καβούκι του.
-Τι εννοείτε,κύριε καθηγητά.
-Εννοώ,ότι αποσύρεται από την ενεργό δράση του,ότι παύει να έχει κοινωνικές επαφές.
-Ω! σας ευχαριστώ,κύριε καθηγητά. Ενήργησα σωστά που συμβούλευσα τον γέρο Ερνέστο να αναθέτει εργασίες στον Φρίντριχ.
-Ναι.δεσποινίς,Χαρή,πολύ σωστά.Άλλωστε σου το είπα σε μία κατ ιδίαν συνομιλία μας γι ατό το θέμα.
-Ποιός είναι ο γέρο Ερνέστο,συνάδελφε.
-Ποιός είναι ο Φρίντριχ.
-Είναι ένα φιλικό μου πρόσωπο που πάσχει από κατάθλιψη.Μία άλλη φορά θα σας μιλήσω γι αυτούς. Ο Φρίντριχ υπήρξε παλαιότερα ασθενής-πελάτης του δόκτορα Φρόντιν.Τώρα κάποιες καταστάσεις τον έφεραν στα δικά μου χέρια και τον ελέγχω όσο μου είναι δυνατόν.
-Μπράβο συνάδελφε.
-Ευχαριστώ,συνάδελφε.
-Και εις ανώτερα.
-Ευχαριστώ,συνάδελφε.
-Ναι,κύριοι,η δεσποινίς Χαρή,η συνάδελφος σας,κατόρθωσε να ηρεμήσει και να φέρει σε μία υγιή κατάσταση αυτόν τον άνθρωπο με τη βαριά κατάσταση κατάθλιψης,από την οποίαν ασθένησε μετά το τέλος του πολέμου,όταν η  αγαπημένη του σύζυγος δεν επέστρεψε από την Γαλλία,όπου είχε καταφύγει κοντά στους συγγενείς της για να προστατευθεί. Ο άνδρας της κάθε μεσημέρι περίμενε στο σιδηροδρομικό σταθμό το τρένο που θα την έφερνε κοντά του.
-Ναι,τον γνωρίζω αυτόν τον άνθρωπο.Τον έβλεπα συχνά  στο σιδηροδρομικό σταθμό.. Μένω εκεί  κοντά.Τώρα δεν τον βλέπω  να περιμένει τα τρένα και να ρωτά τους επιβάτες.
-Ακριβώς,κύριοι συνάδελφοι, τα καταθλιμένα πρόσωπα μεγεθύνουν τις δυσάρεστες καταστάσεις ενώ τις ευχάριστες τις παραβλέπουν. Αυτό που κατόρθωσε η δεσποινίς Χαρή είναι να ξαναδώσει σε αυτόν τον άνθρωπο την αισιοδοξία για την ομορφιά της ζωής,η οποία βρίσκεται σε πολλά άλλα πράγματα,που σε κάνουν να νοιώθεις ευτυχισμένος.Στη περίπτωση αυτή ο ασθενής βρήκε την ευτυχία στη βοήθεια που προσφέρει στον υπέργηρο πατέρα του,΄οπως συμβούλευσε τον γέρο Ερνέστο η δεσποινίς Χαρή,μέσα από την συνεργασία τους. Τα άτομα αυτά δυσκολεύονται να κοιμηθούν και όταν κοιμηθούν ο ύπνος τους  διαταράσσεται από εφιαλτικά όνειρα.Άλλες φορές ξυπνάνε πολύ πρωϊ και νοιώθουν πολύ κουρασμένοι.Όταν ο ασθενής περιγράφει την κατάσταση του λέει ότι νοιώθει τόσο κουρασμένος το πρωϊ που ξυπνά,σαν να έσκαβε όλο το βράδυ. Αυτά τα άτομα χάνουν την όρεξη για φαγητό με αποτέλεσμα το βάρος τους να μειώνεται.
-Κύριε καθηγητά,το ίδιο συμβαίνει στους άνδρες και στις γυναίκες?
-Στις γυναίκες πολλές φορές η όρεξη αυξάνεται.Γενικά τα άτομα  με κατάθλιψη αισθάνονται στο σώμα τους ακαθόριστους πόνους. Αισθάνονται υπερβολικά ένα αίσθημα σαν ένας επικείμενος κίνδυνος να πλησιάζει,που δεν τους αφήνει να ησυχάσουν.Έχουν εφιδρώσεις,ταχυκαρδίες,κεφαλαλγίες και άλλα συμπτώματα. Οι ασθενείς με κατάθλιψη έχουν  διαρκώς στη σκέψη τους μελαγχολικές ιδέες που τις σκέπτονται συνέχεια και τις επαναλαμβάνουν μονότονα.
-Ναι. τι θέλετε να πείτε?
- Θά έλεγα,κύριε καθηγητά,ότι  από το περιβάλλον τους έχουν αυτά τα ακούσματα.
-Πολύ σωστά,δεσποινίς Χαρή,το περιβάλλον τους,τα συγγενικά τους πρόσωπα κατά  ένα πολύ σοβαρό βαθμό ευθύνονται για την κατάσταση στην οποίαν έχουν περιέλθει,στην κατάσταση της κατάθλιψης.
-Όλες οι ηλικιακές ομάδες,κύριε καθηγητά,μπορούν να προσβληθούν από κατάθλιψη?
-Ευχαριστώ,παιδί μου,για την ερώτηση σου. Μου δίνεις την ευκαιρία να  σας πω,ναι σε όλες τις ηλικίες με τη διαφορά στα συμπτώματα. Στα νήπια εκδηλώνεται με καθυστέρηση στη σωματική και τη νοητική κατάσταση τους.Στα μικρά παιδιά εκδηλώνεται με διαταραχές στον ύπνο, με νυκτερινή  ενούρηση ή με δυνατό  κλάμα. Στα παιδιά σχολικής ηλικίας εκδηλώνεται με ενούρηση,με ονυχοφαγία,με ανυπακοή και με σχολική φοβία.Στους έφηβους εμφανίζεται με ευερεθιστότητα,γίνονται ευέξαπτοι και θυμώνουν πολύ εύκολα.Εμφανίζεται με την αντικοινωνική συμπεριφορά τους.Στους ηλικιωμένους παρουσιάζεται η κατάθλιψη με τα σωματικά ενοχλήματα,όπως αϋπνία,κεφαλαλγία,ζάλη,εύκολη κόπωση και ανορεξία.
-Από την ανορεξία είναι όλα αυτά τα συμπτώματα.
-Ασφαλώς,κύριοι,από την ανορεξία που συνοδεύει την κατάθλιψη.
-Πού οφείλεται,κύριε καθηγητά,η κατάθλιψη.
-Η κατάθλιψη δεν οφείλεται σε ένα μόνο αίτιο που θα μπορούσε να ενοχοποιήσει τα καταθληπτικά επεισόδια.Η κατάθλιψη,όπως σας είπα,είναι νόσος πολυπαραγοντική.Οι βαρύτερες μορφές της προκαλούνται κυρίως από βιολογικούς παράγοντες.  Από τη δεκαετία του. Ναι,μην ανησυχείτε.Θα σας μιλήσω αμέσως γι αυτούς. Από τη δεκαετία του χίλια εννιακόσια πενήντα έχουν προκύψει ερευνητικά δεδομένα και ισχυρές ενδείξεις που μιλούν για το ρόλο των νευροδιαβιβαστών στην παθογενετική αιτία της κατάθλιψης.Οι νευροδιαβιβαστές είναι χημικές ουσίες με τις οποίες επικοινωνούν τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου. Το ερευνητικό ενδιαφέρον έχει επικεντροθεί στους νευροδιαβιβαστές σεροτονίνη και νοραδρεναλίνη.
-Σε τι συμπέρασμα εφτασαν οι ερευνητές,κύριε καθηγητά/
-Κύριοι, με τις έρευνες διαπιστώθηκε ότι στη κατάθλιψη τα νευροδιαβιβαστικά αυτά συστήματα υπολειτουργούν.
-Ω! πολύ σοβαρή διαπίστωση,κύριε καθηγητά.
-Βεβαίως,όταν σκεφτούμε,ότι ο μηχανισμός δράσης στα περισσότερα αντικαταθλιπτικά φάρμακα,τα οποία δρουν ενισχύοντας τη νευροδιαβίβαση μέσα από τη σεροτονίνη και τη νοραδρεναλίνη  έρχεται να συμφωνήσει με την υπόθεση αυτή της κατάθλιψης.
Εδώ τελείωσε το σημερινό μάθημα.Ήδη η καθορισμένη ώρα πέρασε. Στο επόμενο μάθημα θα μιλήσουμε για τους γενετικούς παράγοντες της κατάθλιψης.
-Έχουμε και αύριο μάθημα ψυχιατρικής,κύριε καθηγητά.
-Ναι,το γνωρίζω,παιδί μου. Να μην απουσιάσετε.
-Είναι τόσο σπουδαία αυτά που μας παραδόσατε,κύριε καθηγητά,που θα είμαστε όλοι εδώ.
-Αουφίντερζεν.

 

-
-