Συνεχίζουμε την Λατινική Γραμματική . Εξετάζουμε τα κ υ ρ ί ω ς α ν ώ μ α λ α ρή μ α τ α.
Σήμερα η ενασχόληση μας αφορά
Γ ) το ρήμα f i o= γίγνομαι
fio
factus sum
fieri
To ρήμα f i o σχηματίζει τους χαρακτήρες του από το θέμα f i - και κλίνεται όπως τα ρήματα της δ' συζυγίας και όπως της γ' συζυγίας στον Παρατατικό της Υποτακτικής και στον Ενεστώτα της Προστακτικής.
Oι περιφραστικοί τύποι του ρήματος σχηματίζονται από την Παθητική Μετοχή factus - facta-factum του ρήματος facio=ποιώ
facio
feci
factum
facere
Παράδειγμα: factus sum,eram,ero και τα λοιπά.
Aπό το ίδιο ρήμα προέρχεται και το Γερουνδιακό faciendus-facienda-faciendum
To ρήμα f i o κατά σημασία λαμβάνεται ως παθητικό του ρήματος facio.
Tα σύνθετα εκ των προθέσεων του ρήματος facio σχηματίζουν κανονικώς το παθητικό από το ενεργητικό θέμα π.χ.
efficio-efficior
defficio-defficior κ.ο.κ.
Όλα τα σύνθετα εκ των προθέσεων του ρήματος facio λήγουν σε - ficio.
Τα σύνθετα που δεν προέρχονται από προθέσεις σχηματίζουν το παθητικό από το ρήμα f i o.
Αυτά τα ρήματα λήγουν σε -f a c i o. π.χ.
calefacio από το calefio
patefacio από το patefio
labefacio από το labefio
Στο παθητικό των
conficio και deficio
συναντούμε τύπους από το confieri και defieri.
D) Το ρήμα e o= πορεύομαι
eo
ivi και ii
itum
ire
Το ρήμα e o κλίνεται όπως
τα ρήματα της δ' συζυγίας .
Το κυρίως θέμα του είναι το ei- και παραβάλλεται με το θέμα ει- του αρχαίου ελληνικού ειμι.
Το ρήμα e o κατά κανόνα μεταλλάζει σε i πριν από σύμφωνο .
Πριν από τα φωνήεντα a, o, u παραμένει ως θέμα το e.
Να προσέξουμε ,είναι άξιοι προσοχής,οι τύποι
1) του Παρατατικού ibam και
του Μέλλοντος ibo
2)Οι τύποι των χρόνων της σειράς του Παρακειμένου,στους οποίους μετά την έκπτωση του v το ii πριν από το s συναιρείται σε i π.χ. isti, istis, issem, isse.
3) Η Μετοχή iens γενική ientis
To Γερούνδιο eundi
Το Γερουνδιακό eundum
Όπως κλίνεται το απλό ρήμα e o με τον ίδιο τρόπο κλίνονται και τα σύνθετα του e o
abeo=απέρχομαι
exeo = εξέρχομαι
ineo = εισέρχομαι
Το ρήμα ambio = περιβάλλω δεν κλίνεται όπως το eo
Κλίνεται όπως της δ' συζυγίας τα ρήματα.
Τα σύνθετα,τα οποία έχουν μεταβατική σημασία σχηματίζουν πλήρως το παθητικό π.χ.
Τα ρήματα αυτά είναι τα
adeο
ineo
praitereo και τα λοιπά όπως
Ενεστώς Οριστικής
adeor
adiris
aditur και η συνέχεια τους
Παρατατικός Οριστικής
adibar
adibaris και η συνέχεια τους
Ενεστώς Υποτακτικής
adear
adearis και η συνέχεια τους
Παρατατικός Υποτακτικής
aditer
aditeris και έπεται συνέχεια
Προστακτική
adire
aditor
adeuntor
Απαρέμφατο
adiri
Γερουνδιακό
adeundus - a -um
Kατ όμοιο τρόπο και οι άλλοι τύποι
Το απλό ρήμα e o και τα αμετάβατα σύνθετα με αυτό τα βρίσκουμε σε όλους τους χρόνους αλλά μονάχα στο γ' Ενικό πρόσωπο όπως
itur
ibatur
ibitur
itum est
eundum esr κ.τ.λ.
Όπως κλίνεται το ρήμα e o κλίνονται και τα ρήματα
queo = δύναμαι και
nequeo= δεν δύναμαι
Των ρημάτων αυτών queo και nequeo δεν είναι εύχρηστοι όλοι οι τύποι.
.
Σήμερα η ενασχόληση μας αφορά
Γ ) το ρήμα f i o= γίγνομαι
fio
factus sum
fieri
To ρήμα f i o σχηματίζει τους χαρακτήρες του από το θέμα f i - και κλίνεται όπως τα ρήματα της δ' συζυγίας και όπως της γ' συζυγίας στον Παρατατικό της Υποτακτικής και στον Ενεστώτα της Προστακτικής.
Oι περιφραστικοί τύποι του ρήματος σχηματίζονται από την Παθητική Μετοχή factus - facta-factum του ρήματος facio=ποιώ
facio
feci
factum
facere
Παράδειγμα: factus sum,eram,ero και τα λοιπά.
Aπό το ίδιο ρήμα προέρχεται και το Γερουνδιακό faciendus-facienda-faciendum
To ρήμα f i o κατά σημασία λαμβάνεται ως παθητικό του ρήματος facio.
Tα σύνθετα εκ των προθέσεων του ρήματος facio σχηματίζουν κανονικώς το παθητικό από το ενεργητικό θέμα π.χ.
efficio-efficior
defficio-defficior κ.ο.κ.
Όλα τα σύνθετα εκ των προθέσεων του ρήματος facio λήγουν σε - ficio.
Τα σύνθετα που δεν προέρχονται από προθέσεις σχηματίζουν το παθητικό από το ρήμα f i o.
Αυτά τα ρήματα λήγουν σε -f a c i o. π.χ.
calefacio από το calefio
patefacio από το patefio
labefacio από το labefio
Στο παθητικό των
conficio και deficio
συναντούμε τύπους από το confieri και defieri.
D) Το ρήμα e o= πορεύομαι
eo
ivi και ii
itum
ire
Το ρήμα e o κλίνεται όπως
τα ρήματα της δ' συζυγίας .
Το κυρίως θέμα του είναι το ei- και παραβάλλεται με το θέμα ει- του αρχαίου ελληνικού ειμι.
Το ρήμα e o κατά κανόνα μεταλλάζει σε i πριν από σύμφωνο .
Πριν από τα φωνήεντα a, o, u παραμένει ως θέμα το e.
Να προσέξουμε ,είναι άξιοι προσοχής,οι τύποι
1) του Παρατατικού ibam και
του Μέλλοντος ibo
2)Οι τύποι των χρόνων της σειράς του Παρακειμένου,στους οποίους μετά την έκπτωση του v το ii πριν από το s συναιρείται σε i π.χ. isti, istis, issem, isse.
3) Η Μετοχή iens γενική ientis
To Γερούνδιο eundi
Το Γερουνδιακό eundum
Όπως κλίνεται το απλό ρήμα e o με τον ίδιο τρόπο κλίνονται και τα σύνθετα του e o
abeo=απέρχομαι
exeo = εξέρχομαι
ineo = εισέρχομαι
Το ρήμα ambio = περιβάλλω δεν κλίνεται όπως το eo
Κλίνεται όπως της δ' συζυγίας τα ρήματα.
Τα σύνθετα,τα οποία έχουν μεταβατική σημασία σχηματίζουν πλήρως το παθητικό π.χ.
Τα ρήματα αυτά είναι τα
adeο
ineo
praitereo και τα λοιπά όπως
Ενεστώς Οριστικής
adeor
adiris
aditur και η συνέχεια τους
Παρατατικός Οριστικής
adibar
adibaris και η συνέχεια τους
Ενεστώς Υποτακτικής
adear
adearis και η συνέχεια τους
Παρατατικός Υποτακτικής
aditer
aditeris και έπεται συνέχεια
Προστακτική
adire
aditor
adeuntor
Απαρέμφατο
adiri
Γερουνδιακό
adeundus - a -um
Kατ όμοιο τρόπο και οι άλλοι τύποι
Το απλό ρήμα e o και τα αμετάβατα σύνθετα με αυτό τα βρίσκουμε σε όλους τους χρόνους αλλά μονάχα στο γ' Ενικό πρόσωπο όπως
itur
ibatur
ibitur
itum est
eundum esr κ.τ.λ.
Όπως κλίνεται το ρήμα e o κλίνονται και τα ρήματα
queo = δύναμαι και
nequeo= δεν δύναμαι
Των ρημάτων αυτών queo και nequeo δεν είναι εύχρηστοι όλοι οι τύποι.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου